Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν πέντε χρόνια να προετοιμαστούν για πιθανές στρατιωτικές συγκρούσεις, σύμφωνα με ένα στρατηγικό σχέδιο που θα ανακοινώσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την ερχόμενη Πέμπτη, όπως αποκαλύπτει το Politico.
«Μέχρι το 2030, η Ευρώπη πρέπει να έχει αναπτύξει μια αρκούντως ισχυρή αμυντική στρατηγική που να μπορεί να αποτρέπει τους εχθρούς της και να ανταποκρίνεται σε οποιαδήποτε επιθετικότητα», σημειώνεται στο προσχέδιο του σχεδίου, το οποίο θα εξεταστεί το βράδυ της Τετάρτης από τους υπουργούς Άμυνας πριν από την παρουσίαση στο Κολέγιο των Επιτρόπων την Πέμπτη.
Ταυτόχρονα, όπως αναφέρει έγγραφο που περιήλθε σε γνώση του Reuters, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προχωρήσει σε πρόταση δημιουργίας μιας νέας αντι-drone πρωτοβουλίας, η οποία θα πρέπει να είναι πλήρως ετοιμότητα μέχρι το τέλος του 2027.
Η εν λόγω πρόταση, η οποία αναμένεται να ενταχθεί στον στρατηγικό σχεδιασμό αμυντικής πολιτικής που θα ανακοινωθεί την Πέμπτη, προβλέπει ότι οι νέες αντι-drone δυνατότητες θα πρέπει να έχουν αρχική λειτουργική ικανότητα έως το τέλος του 2024 και να είναι πλήρως λειτουργικές μέχρι το 2027, σύμφωνα με το σχέδιο.
Η τελική έκδοση του εγγράφου θα παρουσιαστεί στους ηγέτες της ΕΕ την επόμενη εβδομάδα.
Ο «Οδικός Χάρτης Αμυντικής Ετοιμότητας 2030» καταδεικνύει τη διευρυνόμενη συμμετοχή της ΕΕ σε στρατιωτικά θέματα, ως αντίδραση στον πόλεμο του Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ουκρανία και στην αβέβαιη στάση του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, σε θέματα ευρωπαϊκής ασφάλειας.
«Η στρατιωτικοποιημένη Ρωσία συνιστά διαρκή απειλή για την ευρωπαϊκή ασφάλεια στο κοντινό μέλλον», αναφέρεται στο έγγραφο, το οποίο είχε δημοσιεύσει πρώτα το Bloomberg.
Αν και οι χώρες της ΕΕ αυξάνουν τους αμυντικούς τους προϋπολογισμούς, ένα σημαντικό μέρος αυτών των δαπανών παραμένει σε εθνικό επίπεδο, γεγονός που προκαλεί κατακερματισμό, αύξηση κόστους και έλλειψη διαλειτουργικότητας, όπως αναφέρεται στο 16σέλιδο έγγραφο.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί τις κυβερνήσεις να προχωρήσουν σε κοινές αγορές όπλων, με στόχο τουλάχιστον το 40% των αμυντικών προμηθειών να είναι αποτέλεσμα κοινοπραξιών μέχρι το 2027, ποσοστό διπλάσιο από το υφιστάμενο, που κυμαίνεται γύρω στο 20%.
Επιπλέον, ο οδικός χάρτης θέτει στόχους όπως το 55% των αγορών όπλων να είναι από ευρωπαϊκές και ουκρανικές εταιρείες έως το 2028, και τουλάχιστον το 60% έως το 2030.
Προτεραιότητες και χρονοδιάγραμμα
Ένας από τους κεντρικούς στόχους του σχεδίου είναι η κάλυψη των κενών της ΕΕ σε εννέα τομείς: αντιαεροπορική και αντιπυραυλική άμυνα, υποστηρικτικά μέσα, στρατιωτική κινητικότητα, πυροβολικά, τεχνητή νοημοσύνη και κυβερνοάμυνα, πύραυλοι και πυρομαχικά, μη επανδρωμένα και αντιαντιαεροπορικά συστήματα, χερσαία μάχη και ναυτική άμυνα.
Περισσότεροι παράγοντες αναφέρονται στη στρατιωτική ετοιμότητα και στον ρόλο της Ουκρανίας, που σύμφωνα με το έγγραφο, πρέπει να είναι ευρέως εξοπλισμένη, προκειμένου να γίνει ένα «ατσάλινο σκαντζόχοιρο» που να μπορεί να αποτρέπει τη ρωσική επιθετικότητα.
Το έγγραφο αναφέρει επίσης χρονοδιαγράμματα για τρία βασικά έργα: το Eastern Flank Watch, που θα ενοποιήσει τα συστήματα χερσαίας άμυνας με την αντιαεροπορική και την αντι-drone άμυνα για καλύτερη προστασία των ανατολικών χωρών, το European Air Shield, που θα αναπτύξει πολλαπλά επίπεδα αεράμυνας και το Defence Space Shield, που θα εγγυάται την προστασία των διαστημικών πόρων της ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ελπίζει οι Ευρωπαίοι ηγέτες να εγκρίνουν αυτά τα τρία έργα μέχρι το τέλος του έτους.
Σύμφωνα με το προσχέδιο του οδικού χάρτη, για να είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση έτοιμη έως το 2030, όλα τα έργα προτεραιότητας θα πρέπει να έχουν ξεκινήσει μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 2026. Μέχρι το τέλος του 2028, πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί τα σχέδια, οι συμβάσεις και η χρηματοδότηση για την κάλυψη των πιο κρίσιμων κενών.
Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να χαρτογραφήσει τη δυνατότητα βιομηχανικής παραγωγής που απαιτείται για την κάλυψη των κενών, καθώς και να αναγνωρίσει κινδύνους και «στενώσεις» στις αλυσίδες εφοδιασμού κρίσιμων πρώτων υλών. Παρά ταύτα, αυτή η διαδικασία μπορεί να είναι προβληματική, καθώς η ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία είναι συχνά διστακτική στο να αποκαλύψει λεπτομέρειες σχετικά με την παραγωγή και τις αλυσίδες εφοδιασμού στις Βρυξέλλες.
Πηγές χρηματοδότησης
Σύμφωνα με το έγγραφο, η ΕΕ θα συνεισφέρει στην κινητοποίηση μέχρι 800 δισεκατομμύρια ευρώ για αμυντικές δαπάνες, συμπεριλαμβανομένου του προγράμματος SAFE (δάνεια για όπλα) ύψους 150 δισ. ευρώ, ενός Ευρωπαϊκού Αμυντικού Βιομηχανικού Προγράμματος 1,5 δισ. ευρώ που είναι ακόμα υπό διαπραγμάτευση, του Ευρωπαϊκού Αμυντικού Ταμείου και, μετά το 2027, του μελλοντικού πολυετούς προϋπολογισμού της ΕΕ.
Το έγγραφο υπογραμμίζει ότι τα κράτη μέλη θα παραμείνουν κυρίαρχα στον τομέα της εθνικής τους άμυνας, τονίζοντας ότι «τα κράτη μέλη είναι και θα παραμείνουν κυρίαρχα όσον αφορά την εθνική τους άμυνα».
Ωστόσο, παρά τη συγκεκριμένη διαβεβαίωση, ορισμένες χώρες έχουν εκφράσει αμφιβολίες για τον αυξανόμενο ρόλο της ΕΕ στην άμυνα, η οποία παραδοσιακά θεωρείται ευθύνη των εθνικών κυβερνήσεων.
Όπως επισημαίνει η Γερμανία στη δική της επίσημη συμβολή στον οδικό χάρτη «Ετοιμότητα 2030»: «Ο υπέρτατος στόχος πρέπει να είναι να δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις ώστε τα κράτη μέλη να ικανοποιούν τους εθνικούς και διεθνείς αμυντικούς τους στόχους».
Η πρόταση της Σουηδίας, που κυκλοφόρησε ανάμεσα στους διπλωμάτες, τονίζει ότι «οι δείκτες θα πρέπει να εστιάζουν στα αποτελέσματα και να μετρούν απτά επιτεύγματα, παρά να απαιτούν την εφαρμογή συγκεκριμένων εργαλείων, όπως τις κοινές προμήθειες».
Το στρατηγικό σχέδιο, το οποίο προετοιμάζεται από το καλοκαίρι, επιδιώκει να ανταποκριθεί στις ανησυχίες όλων των κρατών μελών, όχι μόνο αυτών που νιώθουν πιο ευάλωτες απέναντι στη Ρωσία. Σε μια αναφορά προς τις χώρες του Νότου, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, το έγγραφο τονίζει ότι «η Ευρώπη δεν μπορεί να αγνοεί τις απειλές που προέρχονται από άλλες περιοχές του κόσμου», με αναφορά στη Μέση Ανατολή και την Αφρική.
Το προσχέδιο δίνει επίσης έμφαση στην στενή συνεργασία της ΕΕ με το ΝΑΤΟ, καθώς η Συμμαχία και ορισμένες εθνικές κυβερνήσεις ανησυχούν ότι οι Βρυξέλλες θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μια παράλληλη δομή άμυνας, που θα περιπλέξει τα σχέδια δράσης αντί να ενσωματωθεί αρμονικά με τον μηχανισμό του ΝΑΤΟ.
Ο σκοπός του σχεδίου είναι να εγγυηθεί την αυτονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε έναν όλο και πιο επικίνδυνο κόσμο.
«Τα αυταρχικά καθεστώτα επιδιώκουν ολοένα και περισσότερο να παρεμβαίνουν στις κοινωνίες και τις οικονομίες μας. Οι παραδοσιακοί μας σύμμαχοι και εταίροι στρέφονται σταδιακά την προσοχή τους σε άλλες περιοχές του κόσμου… Η ευρωπαϊκή αμυντική στρατηγική και οι ικανότητες της ΕΕ πρέπει να είναι κατάλληλα προσαρμοσμένες για τις μάχες του μέλλοντος», υπογραμμίζει το κείμενο που παρουσίασε το Politico.
Διαβάστε επίσης:
Η Γάζα λιμοκτονεί παρά την εκεχειρία – Τα «παιχνίδια» του Ισραήλ και οι επιχειρησιακές δυσκολίες
Πώς επηρεάζουν οι έμφυλες ανισότητες τους ανθρώπους με αναπηρίες – Στοιχεία που προβληματίζουν
Σοκ στην Κωνσταντινούπολη: Οδηγός λεωφορείου μάλωνε με μοτοσικλετιστή και έπεσε σε στάση – Μία νεκρή και τέσσερις τραυματίες (βίντεο)
