Μπορεί σήμερα να είναι από τα πιο ακριβά πιάτα, όμως κάποτε ο αστακός ήταν το πιο «low-budget» γεύμα που μπορούσες να βρεις.
Ο αστακός είναι από εκείνα τα φαγητά που δεν τρως καθημερινά. Σερβίρεται με φινέτσα, θεωρείται πολυτέλεια, και μόνο το να τον δεις στο πιάτο σου μπορεί να σε κάνει να νιώσεις ότι πρόκειται για κάτι γκουρμέ.
Κι όμως, πίσω από αυτή τη σημερινή λάμψη κρύβεται μια ιστορία που μοιάζει σχεδόν απίστευτη. Γιατί ο αστακός δεν ήταν πάντα «ο σταρ της θάλασσας». Ωστόσο, αυτό το περίεργο πλάσμα με τις δαγκάνες έκανε την πιο εντυπωσιακή κοινωνική άνοδο στην ιστορία της κουζίνας.
Πριν τον συνδέσουμε με τραπέζια γεμάτα φινέτσα και στιγμές πολυτέλειας, ο αστακός ήταν τόσο άφθονος που στις αμερικανικές αποικίες τον χρησιμοποιούσαν ακόμη και ως… λίπασμα. Υπήρχε εποχή που τον θεωρούσαν ενοχλητικό, φτηνό και καθόλου ιδιαίτερο. Αν σε έβλεπαν κάποτε με αστακό στο πιάτο, μάλλον θα σε λυπόντουσαν.
Το υπηρετικό προσωπικό τότε στις ΗΠΑ διαμαρτύρονταν επειδή τους τον σέρβιραν συνεχώς, ενώ σε κάποιες περιοχές ζητούσαν να μπει ρήτρα ότι δεν θα τον τρώνε πάνω από λίγες φορές την εβδομάδα. Ήταν τόσο φθηνός που τον μάζευαν από τις ακτές με τα φτυάρια.
Κάπου στον 19ο αιώνα, άρχισε η μεγάλη αλλαγή. Ο αστακός ταξίδεψε σε νέες πόλεις προς την ενδοχώρα των ΗΠΑ, συστήθηκε σε κόσμο που δεν τον γνώριζε, και ξαφνικά θεωρήθηκε ξεχωριστή γεύση. Κάπου εδώ μπήκε στη μέση και το «παιχνίδι του μάρκετινγκ». Το κοινό άρχισε να εντυπωσιάζεται και η εκτίμησή του ανέβηκε με ρυθμούς που ούτε ο ίδιος ο αστακός θα είχε φανταστεί.
Σιγά σιγά, ο αστακός εισέβαλε στα μενού των εστιατορίων ως κάτι ιδιαίτερο και όχι ως λύση ανάγκης. Η ζήτηση άρχισε να ανεβαίνει, η προσφορά δεν επαρκούσε πλέον, και οι τιμές ξεκίνησαν να σκαρφαλώνουν. Ένα θαλασσινό που κάποτε το έδιναν σχεδόν δωρεάν, μετατράπηκε σε σπάνιο και περιζήτητο πιάτο.
Ως τις αρχές του 20ού αιώνα, ο αστακός είχε πια απαλλαγεί από την παλιά του φήμη. Οι μάγειρες επινόησαν νέους τρόπους μαγειρέματος, τα πιάτα έγιναν πιο επιμελημένα, και ο αστακός πέρασε οριστικά στην κατηγορία των φαγητών «ειδικών περιστάσεων». Εκείνοι που κάποτε τον απέφευγαν, τώρα θα έμεναν με το στόμα ανοιχτό αν έβλεπαν την τιμή του.
Σήμερα τον αντιμετωπίζεις σαν μια μικρή πολυτέλεια για να γιορτάσεις κάτι ή απλώς για να… κακομάθεις τον εαυτό σου. Η ιστορία του όμως θυμίζει πόσο εύκολα αλλάζουν οι μόδες, οι συνήθειες και η αξία των πραγμάτων. Ο αστακός δεν έγινε απλώς εκλεκτός, έκανε ίσως το πιο θεαματικό ταξίδι κοινωνικής ανόδου που γνώρισε ποτέ η γαστρονομία.
ΤΙ ΔΙΑΒΑΖΕΤΑΙ
