Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν αλληλοπροσκλήθηκαν -από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και όχι κατά τη διμερή συνάντησή τους- να λύσουν τα θέματα οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ στο Αιγαίο και στην Αν. Μεσόγειο, χωρίς οι θέσεις των δύο χωρών να ταυτίζονται σε κανένα σημείο, αντιθέτως να είναι σχεδόν αντιδιαμετρικές: Η τουρκική πλευρά βάλλει ευθέως εναντίον ελληνικών συμφερόντων και κυρίως εναντίον της Κύπρου, απαιτώντας τη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και την αναγνώριση δύο κρατών στη νήσο.
- Της Κύρας Αδάμ
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, αφού είχε ακούσει την εμπρηστική ομιλία Ερντογάν στη Γ.Σ. του ΟΗΕ και αφού είχε ολοκληρωθεί η υποτυπώδης συνάντησή του με τον Ερντογάν, μιλώντας στη Γ.Σ. του ΟΗΕ περίπου «πέταξε τη σκούφια του», δηλώνοντας χαρούμενος για τη θέση Ερντογάν περί οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ στο Αιγαίο και στην Αν. Μεσόγειο. Εμφανίστηκε μάλιστα πεπεισμένος ότι τώρα «υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας και θα πρέπει να είμαστε αρκετά γενναίοι να αρπάξουμε την ευκαιρία». Προς τούτο, επανέλαβε απλώς την πάγια ελληνική θέση ότι «η Ελλάδα είναι πρόθυμη να λύσει το μόνο μείζον σοβαρό θέμα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας και των θαλάσσιων ζωνών σε Αιγαίο και Αν. Μεσόγειο».
Είναι άγνωστο για την ώρα από πού και γιατί ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αντλεί τόσο μεγάλο ενθουσιασμό για την επίλυση του θέματος οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας -ανώνυμες κυβερνητικές πηγές επιχειρούν δημιουργία κλίματος ευφορίας και επιτάχυνσης των διαδικασιών προς την κοινή γνώμη-, ενώ την ίδια στιγμή οι επίσημες διεθνείς δηλώσεις Ερντογάν με τους όρους και τις προϋποθέσεις που θέτει για την οριοθέτηση ΑΟΖ σε Αιγαίο και Αν. Μεσόγειο μόνο περίσκεψη μπορούν να προκαλέσουν για την ελληνική κυριαρχία και συμφέροντα, καθώς ο Ερντογάν δεν έχει κάνει πίσω σε καμιά από τις διεκδικήσεις του σε βάρος της χώρας.
Το σίγουρο είναι ότι το θέμα για την οριοθέτηση ΑΟΖ δεν πρόλαβε να συζητηθεί στη σύντομη, υποτονική και αναιμική συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν, με την προετοιμασία της ταυτόχρονης αναφοράς των δύο ηγετών «στην οριοθέτηση ΑΟΖ» σε Αιγαίο και Αν. Μεσόγειο να έχει γίνει και συμφωνηθεί προφανώς πριν τη από συνάντηση στη Νέα Υόρκη.
«Τον χορό στις ΑΟΖ» άνοιξε την προηγούμενη Τρίτη ο Ταγίπ Ερντογάν με την εμπρηστική ομιλία του στον ΟΗΕ. Ο Τούρκος πρόεδρος δεν αναφέρθηκε μεμονωμένα στην ελληνοτουρκική οριοθέτηση ΑΟΖ στο Αιγαίο και στην Αν. Μεσόγειο, όπως αναφέρει παγίως η ελληνική θέση, αλλά ενέταξε την ελληνοτουρκική διαφορά για την οριοθέτηση της ΑΟΖ σε Αιγαίο και Αν. Μεσόγειο σε ένα γενικότερο πλαίσιο οριοθέτησης ΑΟΖ σε όλη την περιοχή της Αν. Μεσογείου. Με την απαράβατη προϋπόθεση ότι «τα νόμιμα δικαιώματα όλων των ενδιαφερόμενων μερών θα λαμβάνονται υπόψη και θα είναι σεβαστά» και μάλιστα σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο. Και για να μην έχει κανείς αμφιβολίες, ο Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι η Τουρκία με τη μεγαλύτερη ακτογραμμή έχει «ρόλο-κλειδί που είναι αναμφισβήτητος».
Ετσι, κατά τα λεγόμενα Ερντογάν, η οριοθέτηση ΑΟΖ στην περιοχή είναι ορχήστρα με πολλά μέλη, Ελλάδα, Λιβύη (βλ. Τ/Λ ΑΟΖ), Κύπρος (με δύο κράτη), με την Τουρκία στον ρόλο του διευθυντή της ορχήστρας, της οποίας τα δικαιώματα και συμφέροντα στην περιοχή ουδείς μπορεί να προσβάλει. Δι’ αυτού του τρόπου ο Ερντογάν πάτησε και πάλι πάνω στη «Γαλάζια Πατρίδα», χωρίς να την κατονομάζει και χωρίς να υποχωρεί ούτε εκατοστό από τη θέση αυτή, ενώ μένει σταθερός στην εκφρασμένη θέση του για «λύση πακέτο» όχι μόνο των Ελληνοτουρκικών και του Κυπριακού, αλλά και των ανοιχτών θεμάτων σε ολόκληρη την Αν. Μεσόγειο.
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα το Αιγαίο, ο Ερντογάν έκανε τη δηλητηριώδη αναφορά «σε ημίκλειστη θάλασσα», επαναφέροντας στο προσκήνιο την πάγια τουρκική θέση περί ειδικών κανόνων στην επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ. στις ημίκλειστες θάλασσες – λόγος για τον οποίο η Τουρκία δεν υπέγραψε το Δίκαιο της Θάλασσας. Ο Ερντογάν δήλωσε: «Είναι προς το κοινό συμφέρον ολόκληρης της περιοχής να ενισχυθεί η συνεργασία ειδικότερα στην οριοθέτηση θαλάσσιας δικαιοδοσίας σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο σε ημίκλειστες θάλασσες, όπως το Αιγαίο».
