Στο πλαίσιο της προστασίας της δημόσιας υγείας και της ανάγκης για μια πιο εκτενή ενημέρωση σχετικά με τις «σιωπηλές», αλλά και σοβαρές καρδιολογικές παθήσεις, η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία προγραμματίζει Καμπάνια Ευαισθητοποίησης για τις Μυοκαρδιοπάθειες κατά το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουνίου.
Όπως ενημερώνει το ΑΠΕ, αυτή η πρωτοβουλία προέρχεται από την Ομάδα Εργασίας Μυοκαρδιοπαθειών, που επικεντρώνεται στη Βασική Έρευνα και τις Κληρονομικές Παθήσεις της ΕΚΕ, με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση τόσο επαγγελματιών υγείας όσο και του γενικού κοινού.
Μυοκαρδιοπάθειες: Ορισμός και επιπτώσεις στην καρδιά
Η καρδιά είναι ένας θεμελιώδης μυς του ανθρώπινου οργανισμού, ο οποίος λειτουργεί ως αντλία για τη μεταφορά του αίματος, διανέμοντας οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά στα διάφορα όργανα. Όταν η λειτουργία αυτού του μυός διαταράσσεται, προκύπτουν μια σειρά παθήσεων, γνωστών ως μυοκαρδιοπάθειες. Αυτές οι καταστάσεις επηρεάζουν τη δομή και τη λειτουργία της καρδιάς, οδηγώντας σε μείωση της ικανότητας άντλησης αίματος. Αξιοσημείωτο είναι ότι πρόκειται για χρόνιες παθήσεις του καρδιακού μυός και όχι για παροδικές καταστάσεις.
Ποιους επηρεάζει η μυοκαρδιοπάθεια
Οι μυοκαρδιοπάθειες είναι συγκριτικά σπάνιες. Εξετάζεται ότι περίπου 1 στους 500 ανθρώπους έχει κάποια μορφή της πάθησης, με τη διατατική μυοκαρδιοπάθεια να είναι η πιο συχνή (1 στους 250). Ακολουθεί η υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια (1 στους 500), ενώ η περιοριστική είναι η πιο σπάνια (1 στους 10.000). Η συχνότητα εμφάνισης μπορεί να σχετίζεται με γενετικούς παράγοντες, λοιμώξεις ή ακόμα και την επίδραση συγκεκριμένων φαρμάκων.
Επιπτώσεις της μυοκαρδιοπάθειας στην καρδιά
Ανάλογα με τον τύπο της πάθησης, μπορεί να υπάρξουν αλλαγές στο σχήμα, το μέγεθος ή το πάχος των καρδιακών τοιχωμάτων. Αυτό έχει ως συνέπεια την πτώση της αντλητικής ικανότητας, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια ή ακόμα και αιφνίδιο θάνατο.
Βασικοί τύποι μυοκαρδιοπαθειών
Διατατική μυοκαρδιοπάθεια
Σε αυτή την περίπτωση, η καρδιά διογκώνεται και επεκτείνεται. Τα τοιχώματα της καρδιάς αποκτούν μεγαλύτερη επιφάνεια, γίνονται λεπτότερα, με αποτέλεσμα ο μυς να είναι πιο αδύναμος και λιγότερο αποτελεσματικός στην άντληση αίματος. Σημειώνεται ότι η διατατική μυοκαρδιοπάθεια (DCM) μπορεί να αναπτυχθεί κατά τη διάρκεια ή και μετά την εγκυμοσύνη, κυρίως τον τελευταίο μήνα ή εντός πέντε μηνών από τον τοκετό. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται μυοκαρδιοπάθεια της κύησης ή της λοχείας.
Υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια
Είναι μια κληρονομική πάθηση που προκαλεί ανώμαλη αύξηση του πάχους των τοιχωμάτων της καρδιάς. Αυτό μπορεί να επηρεάσει το μέγεθος και τη λειτουργία των κοιλοτήτων της καρδιάς και ενδέχεται να περιορίσει την έξοδο του αίματος. Η αυξημένη πά thickness του τοιχώματος μπορεί να εμποδίζει τη χαλάρωση της καρδιάς, δυσκολεύοντας το γέμισμά της με αίμα.
Αρρυθμιογόνος μυοκαρδιοπάθεια
Σε αυτήν την κατάσταση, οι συνδέσεις μεταξύ των καρδιακών κυττάρων διαταράσσονται, με αποτέλεσμα να νεκρώνονται και να αντικαθίστανται από ουλώδη ιστό ή λίπος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη διάταση του καρδιακού μυός, ο οποίος γίνεται πιο λεπτός και αδύναμος, μειώνοντας έτσι την ικανότητά του να αντλεί αίμα.
Περιοριστική μυοκαρδιοπάθεια
Εδώ, ο καρδιακός μυς γίνεται σκληρός και άκαμπτος, αδυνατώντας να χαλαρώσει κατάλληλα, γεγονός που καθιστά δύσκολη τη διαδικασία πλήρωσης της καρδιάς με αίμα. Οι κοιλότητες των κόλπων διευρύνονται και δεν μπορούν να αντλήσουν το αίμα σωστά.
Καρδιακή αμυλοείδωση
Σε αυτήν την περίπτωση, μια παθολογική πρωτεΐνη συγκεντρώνεται μεταξύ των καρδιακών κυττάρων, οδηγώντας σε αύξηση του πάχους της καρδιάς και δυσκολεύοντας τη λειτουργία της.
Αιτίες που προκαλούν μυοκαρδιοπάθειες
Οι αιτίες είναι ποικίλες. Σε πολλές περιπτώσεις, η εμφάνιση της πάθησης οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες, με μεταλλάξεις που κληρονομούνται. Για το λόγο αυτό, προτείνεται ο έλεγχος των συγγενών πρώτου βαθμού σε περιπτώσεις διαγνωσμένης μυοκαρδιοπάθειας. Πέρα από τη γενετική, ιογενείς λοιμώξεις, αυτοάνοσα νοσήματα, καρκινικές θεραπείες ή άλλες καταστάσεις μπορεί να συνεισφέρουν στην ανάπτυξη μυοκαρδιοπάθειας.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο και τη σοβαρότητα της πάθησης. Τα πιο συνηθισμένα περιλαμβάνουν:
Δύσπνοια και λαχάνιασμα
Κόπωση και αδυναμία
Οίδημα στα κάτω άκρα
Ζάλη ή λιποθυμία κατά τη διάρκεια άσκησης
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η πρώτη ένδειξη μπορεί να είναι αιφνίδιος καρδιακός θάνατος, ενώ σε άλλες περιπτώσεις το άτομο μπορεί να μην εμφανίζει συμπτώματα για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Διάγνωση
Η διάγνωση πραγματοποιείται από ειδικευμένο καρδιολόγο μέσω συνδυασμού εξετάσεων:
- Λήψη οικογενειακού ιστορικού για εντοπισμό πιθανής κληρονομικότητας
- Φυσική εξέταση, ακρόαση της καρδιάς και μέτρηση αρτηριακής πίεσης
- Ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ) για ανίχνευση αρρυθμιών ή βλαβών
- Υπερηχοκαρδιογράφημα για γραφική αποτύπωση της δομής και λειτουργίας της καρδιάς
- Μαγνητική τομογραφία καρδιάς για αναλυτική έρευνα των ιστών
- Δοκιμασία κοπώσεως για παρακολούθηση της καρδιάς κατά τη διάρκεια σωματικής άσκησης
Αντιμετώπιση
Παρόλο που δεν έχει βρεθεί μια οριστική θεραπεία για τις μυοκαρδιοπάθειες, υπάρχουν πολλές εναλλακτικές για την αύξηση της ποιότητας ζωής και την αποφυγή επιπλοκών. Οι μέθοδοι περιλαμβάνουν Φαρμακευτική αγωγή, Συσκευές και Επεμβάσεις. Πλέον, υπάρχουν εξειδικευμένες θεραπείες για ορισμένες μυοκαρδιοπάθειες που βελτιώνουν σημαντικά την ποιότητα ζωής και την πρόγνωση των ασθενών.
Η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία τονίζει ότι η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι καθοριστικής σημασίας για την πρόληψη επιπλοκών όπως η καρδιακή ανεπάρκεια και ο αιφνίδιος θάνατος. Σημαντικό ρόλο παίζουν ο έλεγχος του οικογενειακού ιστορικού και η ιατρική ακριβείας, ώστε να εντοπίζονται άτομα με μυοκαρδιοπάθειες και να έχουν πρόσβαση στην καλύτερη και πιο στοχευμένη θεραπεία.
Οι καρδιολογικές κλινικές και τα Ιατρεία Μυοκαρδιοπαθειών που συμμετέχουν στην Καμπάνια και θα παρέχουν ενημέρωση στους πολίτες σχετικά με τις Μυοκαρδιοπάθειες περιλαμβάνουν:
ΑΘΗΝΑ – ΓΝΑ «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ», ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ την Τετάρτη 25.06
ΑΘΗΝΑ -ΠΓΝ ΑΤΤΙΚΟΝ, Β΄ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ την Πέμπτη 26.06
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ- ΑΧΕΠΑ, Α’ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ την Παρασκευή 04.07 ώρα 10.00-14.00
ΑΘΗΝΑ – ΕΚΚΑΝ ΓΝΑ «ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ», Α΄ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ την Τετάρτη 25.06 ώρα 9.00-14.30
ΑΘΗΝΑ – ΓΝΑ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ», ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ την Παρασκευή 27.06
ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ – ΠΑΓΝΗ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ την Πέμπτη 26.06
ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝ. ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ, Β΄ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ τη Δευτέρα 23.06
ΠΑΤΡΑ – ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΓΝΠ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ την Παρασκευή 27.06
ΩΝΑΣΕΙΟ ΚΑΡΔΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ
