Δύο υπηρεσίες πληροφοριών από χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ θεωρούν ότι η Ρωσία ενδέχεται να αναπτύσσει ένα νέο όπλο κατά των δορυφόρων που στοχεύει το δίκτυο «Starlink» του Έλον Μασκ. Αυτό το όπλο θα χρησιμοποιεί καταστροφικά νέφη από θραύσματα σε τροχιά με σκοπό την αποδυνάμωση της δυτικής υπεροχής στο Διάστημα, την οποία έχει αξιοποιήσει η Ουκρανία στα πεδία των μαχών.
Οι πληροφορίες που διακινήθηκαν στο Associated Press αποκαλύπτουν ότι το υπό σχεδίαση όπλο «ζώνης επίδρασης» (zone-effect) μπορεί να πλημμυρίσει τις τροχιές του Starlink με εκατοντάδες χιλιάδες σφαιρίδια υψηλής πυκνότητας, με την ικανότητα να καταστρέφει πολλούς δορυφόρους ταυτόχρονα, παρά το ρίσκο της πρόκλησης σοβαρών παράπλευρων ζημιών σε άλλα διαστημικά συστήματα.
Αναλυτές που δεν είχαν πρόσβαση σε συγκεκριμένα στοιχεία εκφράζουν αμφιβολίες σχετικά με τη δυνατότητα ενός τέτοιου όπλου να λειτουργήσει χωρίς να προκαλέσει εκτεταμένο χάος στο Διάστημα, πλήττοντας εταιρείες και κράτη – ανάμεσα στα οποία συμπεριλαμβάνονται η Ρωσία και η Κίνα, που βασίζονται σε χιλιάδες δορυφόρους για επικοινωνιακές και αμυντικές ανάγκες. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι συνέπειες αυτές μπορεί να αποθαρρύνουν τη Μόσχα από το να προχωρήσει σε ανάπτυξη ή χρήση τέτοιου όπλου.
«Δε το πιστεύω. Πραγματικά, δεν το πιστεύω», δήλωσε η Βικτόρια Σάμσον, ειδική στην ασφάλεια του Διαστήματος στην Secure World Foundation, η οποία διευθύνει τη σπουδή της μη κυβερνητικής οργάνωσης για τα αντιαεροπορικά συστήματα. «Θα με εξέπληττε αν προχωρούσαν σε κάτι τέτοιο».
Από την άλλη, ο ταξίαρχος Κρίστοφερ Χόρνερ, διοικητής της Διαστημικής Διοίκησης των καναδικών στρατιωτικών δυνάμεων, υποστήριξε ότι θεωρίες περί ρωσικών σχεδίων δεν μπορούν να αποκλειστούν, ειδικά μετά από προηγούμενους αμερικανικούς ισχυρισμούς που ανέφεραν ότι η Ρωσία επιδιώκει επίσης την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων στο Διάστημα.
«Δεν μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι έχω ενημερωθεί για κάποιο τέτοιο σύστημα. Παρ’ όλα αυτά, δε θα ήταν απίθανο», πρόσθεσε. «Αν οι αναφορές για το πυρηνικό οπλικό σύστημα είναι ακριβείς και έχουν την πρόθεση να το αναπτύξουν, τότε δεν θα μου φαινόταν ανησυχητικό να υπάρχει κάτι σε παρόμοιο επίπεδο, αλλά εξίσου επιζήμιο».
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δεν απάντησε σε αιτήματα του AP για σχόλια. Στο παρελθόν, η Ρωσία είχε ζητήσει από τα Ηνωμένα Έθνη να λάβουν μέτρα για την απαγόρευση оружие σε τροχιά, ενώ ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει δηλώσει ότι η Μόσχα δεν σκοπεύει να αναπτύξει πυρηνικά όπλα στο Διάστημα.
Όπλο πολλαπλών επιλεγμένων στόχων
Οι πληροφορίες παρουσιάστηκαν στο AP με την προϋπόθεση να μη δημοσιοποιηθούν οι υπηρεσίες που τις παρείχαν, και το πρακτορείο δεν μπόρεσε να πιστοποιήσει την ακρίβειά τους.
Η Αμερικανική Υπηρεσία Διαστήματος δεν απάντησε σε γραπτές ερωτήσεις. Εξάλλου, η Γαλλική Διαστημική Διοίκηση δήλωσε στο AP ότι δε μπορεί να σχολιάσει τα ευρήματα, αλλά επισημαίνει: «Πρέπει να σας ενημερώσουμε ότι η Ρωσία έχει πολλαπλασιάσει τις ανεύθυνες, επικίνδυνες και εχθρικές ενέργειες στο Διάστημα τα τελευταία χρόνια».
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η Ρωσία θεωρεί το Starlink ιδιαίτερη απειλή. Οι χιλιάδες δορυφόροι χαμηλής τροχιάς έχουν συγκεκριμένα αποδειχθεί καθοριστική συνδρομή για την επιβίωση της Ουκρανίας κατά τη διάρκεια της ρωσικής εισβολής, η οποία βρίσκεται πλέον στο τέταρτο έτος της.
Η υπηρεσία υψηλής ταχύτητας Starlink χρησιμοποιείται από τους ουκρανικούς στρατούς για επικοινωνίες στο πεδίο της μάχης, στοχοποίηση όπλων και άλλες αποστολές, αλλά και από πολίτες και κρατικούς αξιωματούχους σε περιοχές όπου οι ρωσικές επιθέσεις έχουν επηρεάσει τις επικοινωνίες. Ρώσοι αξιωματούχοι έχουν προειδοποιήσει ότι οι εμπορικοί δορυφόροι που εξυπηρετούν τον ουκρανικό στρατό ενδέχεται να θεωρηθούν νόμιμοι στόχοι. Πρόσφατα, η Ρωσία ανακοίνωσε την ενεργοποίηση ενός νέου επίγειου πυραυλικού συστήματος, του S-500, που έχει τη δυνατότητα να πλήττει χαμηλά αντικείμενα σε τροχιά.
Σε αντίθεση με έναν πύραυλο που έχει δοκιμαστεί από τη Ρωσία το 2021 και κατέστρεψε ανενεργό δορυφόρο της εποχής του Ψυχρού Πολέμου, το νέο υπό ανάπτυξη όπλο θα μπορούσε να στοχεύει πολλαπλούς δορυφόρους Starlink ταυτόχρονα, αποδεσμεύοντας σφαιρίδια από ομάδες μικρών δορυφόρων που δεν έχουν ακόμη εκτοξευτεί, σύμφωνα με την ανάλυση.
Ο Χόρνερ αναφέρει ότι είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πώς θα περιοριστούν τα σφαιρίδια ώστε να πλήττουν μόνο το Starlink και ότι τα ερείπια μιας τέτοιας επίθεσης θα μπορούσαν “πολύ γρήγορα να ξεφύγουν από τον έλεγχο”.
«Θα μπορούσε να γίνει όπως αν ανατινάξεις ένα δοχείο γεμάτο με σφαιρίδια», ανέφερε. «Θα κάλυπτε ολόκληρες τροχιές και θα κατέστρεφε κάθε Starlink, καθώς και κάθε άλλο δορυφόρο στην ίδια τροχιά. Αυτό είναι που είναι απίστευτα ανησυχητικό».
Πιθανώς πειραματικό σύστημα
Τα ευρήματα που δημοσιοποίησε το AP δεν αναφέρουν πότε η Ρωσία θα μπορούσε να αναπτύξει ένα τέτοιο σύστημα, ούτε αν έχει δοκιμαστεί ή σε ποιο στάδιο βρίσκεται η έρευνα.
Αξιωματούχος που γνωρίζει περισσότερα για τα ευρήματα, αλλά δεν έχει αναφερθεί στο AP, ανέφερε ότι το σύστημα είναι σε ενεργό ανάπτυξη, αλλά οι λεπτομέρειες για το χρονοδιάγραμμα είναι πολύ ευαίσθητες για να δημοσιοποιηθούν. Αυτός ο αξιωματούχος παρέμεινε ανώνυμος.
Η Σάμσον ανέφερε ότι η ρωσική έρευνα μπορεί να είναι απλά πειραματική.
«Δε θα με εξέπληττε αν κάποιοι επιστήμονες… ασχολούνταν με κάτι τέτοιο, καθώς είναι ένα ενδιαφέρον πείραμα και σκέφτονταν μήπως κάποια στιγμή καταφέρουν να το χρηματοδοτήσει η κυβέρνηση τους», δήλωσε.
Επιπλέον, η Σάμσον επεσήμανε ότι η υποτιθέμενη νέα ρωσική προοπτική μπορεί να αποσκοπεί στην πρόκληση διεθνούς αντίκτυπου.
«Συχνά όσοι προωθούν τέτοιες ιδέες το κάνουν για να αναγκάσουν την αμερικανική πλευρά να κατασκευάσει κάποιο αντίστοιχο σύστημα ή… να δικαιολογήσουν αύξηση δαπανών για ικανότητες αντιδιαστημικών επιχειρήσεων ή μια πιο επιθετική προσέγγιση απέναντι στη Ρωσία», συμπλήρωσε.
«Δε λέω ότι αυτό συμβαίνει εδώ», πρόσθεσε. «Αλλά έχει συμβεί και στο παρελθόν άνθρωποι να εκμεταλλεύονται αυτές τις ακραίες ιδέες».
Μικροσκοπικά σφαιρίδια με πιθανότητα αόρατο χαρακτήρα
Σύμφωνα με τις αναφορές, τα σφαιρίδια θα ήταν τόσο μικρά – μόλις μερικά χιλιοστά – ώστε να παραμένουν αόρατα για τα επίγεια και διαστημικά συστήματα που παρακολουθούν αντικείμενα στο Διάστημα, καθιστώντας δύσκολη την κατηγοριοποίηση οποιασδήποτε επίθεσης στη Μόσχα.
Ο Κλέιτον Σουόουπ, ειδικός στα διαστημικά όπλα στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών στην Ουάσινγκτον, δήλωσε ότι αν “τα σφαιρίδια δεν είναι ανιχνεύσιμα, αυτό περιπλέκει τη κατάσταση”, ωστόσο “οι άνθρωποι θα το καταλάβουν”.
«Αν οι δορυφόροι αρχίσουν να καταστρέφονται ένας μετά τον άλλο, τότε μπορείς να συνδυάσεις την εικόνα», δήλωσε.
Οι επιπτώσεις από τέτοια μικροσκοπικά σφαιρίδια δεν είναι ακόμη σαφείς. Τον Νοέμβριο, μια ύποπτη πρόσκρουση από ένα μικρό κομμάτι διαστημικών σκουπιδιών είχε προκαλέσει ζημιές σε κινεζικό διαστημικό σκάφος που σχεδιαζόταν να επαναφέρει τρεις αστροναύτες στη Γη.
«Η μεγαλύτερη ζημιά πιθανώς θα ήταν στα ηλιακά πάνελ, διότι είναι το πιο ευάλωτο μέρος» των δορυφόρων, δήλωσε ο Σουόουπ. «Αυτό θα ήταν αρκετό για να προκαλέσει βλάβη σε έναν δορυφόρο, πιθανώς να τον θέσει εκτός λειτουργίας».
«Όπλο φόβου» που θα μπορούσε να προκαλέσει χάος
Μετά από μια τέτοια επιθετική ενέργεια, τα σφαιρίδια καθώς και τα ερείπια θα αρχίσουν σταδιακά να κατέρχονται προς τη Γη, πιθανά προκαλώντας ζημιές σε άλλα διαστημικά συστήματα καθώς θα επανέρχονται στην ατμόσφαιρα, σύμφωνα με αναλυτές.
Οι τροχιές του Starlink βρίσκονται περίπου 550 χιλιόμετρα από την επιφάνεια της Γης. Ο κινεζικός διαστημικός σταθμός Tiangong και ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός βρίσκονται σε χαμηλότερες τροχιές, επομένως «και οι δύο θα αντιμετωπίσουν κινδύνους», επισημαίνει ο Σουόουπ.
Η αναταραχή στο Διάστημα που θα μπορούσε να προκαλέσει ένα τέτοιο όπλο ίσως επιτρέπει στη Μόσχα να απειλεί τους αντιπάλους της χωρίς στην ουσία να το χρησιμοποιεί, είπε ο Σουόουπ.
«Αναμφίβολα, μοιάζει με όπλο φόβου, που επιδιώκει να προκαλέσει μια μορφή αποτροπής», ανέφερε.
Η Σάμσον σημείωσε ότι οι κίνδυνοι ενός τέτοιου όπλου με σφαιρίδια μπορεί να αποτρέψουν τη Ρωσία από αυτόν τον δρόμο.
«Έχουν επενδύσει σημαντικά σε χρόνο, χρήμα και πόρους προκειμένου να είναι μια διαστημική δύναμη», πρόσθεσε.
Η υιοθέτηση ενός τέτοιου όπλου «θα τους απέκλειε ουσιαστικά από το Διάστημα», παρατήρησε. «Δεν ξέρω αν θα ήταν διατεθειμένοι να θυσιάσουν κάτι τέτοιο».
Διαβάστε επίσης:
Αρνείται ο Νετανιάχου τη σύσταση ανεξάρτητης επιτροπής για την 7η Οκτωβρίου – Έντονες αντιδράσεις στο Ισραήλ
Πανικός στον αέρα: Αεροσκάφος της Air France έχασε 5.000 πόδια σε λίγα λεπτά – Πέταξε με έναν κινητήρα λόγω βλάβης
Η Paramount τροποποιεί την προσφορά της για την Warner Discovery με νέες προσωπικές εγγυήσεις από τον Έλισον
