Σήμερα, το Ιράν δήλωσε ότι δεν δεσμεύεται πλέον από «περιορισμούς» που αφορούν το πυρηνικό του πρόγραμμα. Παράλληλα, επανέλαβε την «δέσμευσή του» για τη διπλωματία, καθώς λήγει η διεθνής συμφωνία που υπεγράφη πριν από μια δεκαετία.
Η συγκεκριμένη συμφωνία, που είναι γνωστή ως Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (ΚΟΣΔ), υπογράφηκε το 2015 από το Ιράν και τις Γαλλία, Βρετανία, Γερμανία, ΗΠΑ, Ρωσία και Κίνα. Στόχος της ήταν να καθορίσει ένα πλαίσιο για τις πυρηνικές δραστηριότητες της Ισλαμικής Δημοκρατίας, με αντάλλαγμα την άρση των κυρώσεων από τον ΟΗΕ.
Η προθεσμία λήξης της συμφωνίας είχε οριστεί για την 18η Οκτωβρίου 2025, δηλαδή δέκα χρόνια μετά την επικύρωσή της από τον ΟΗΕ με την απόφαση 2231.
Αν και το Ιράν το αρνείται, πολλές δυτικές χώρες και το Ισραήλ εκφράζουν ανησυχίες ότι η χώρα προχωρεί σε μυστικές πυρηνικές ανάπτυξης.
Το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι «όλες οι διατάξεις (της συμφωνίας), συμπεριλαμβανομένων των περιορισμών που ισχύουν για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και τους σχετικούς μηχανισμούς, θεωρούνται λήξασες».
Σύμφωνα με τη συμφωνία, το Ιράν είχε το δικαίωμα να εμπλουτίζει ουράνιο σε ποσοστό έως 3,67% και υπόκειται σε αυστηρή επιτήρηση από τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ- ΙΑΕΑ).
Αμερικανική Απόσυρση
Ωστόσο, το 2018, κατά τη διάρκεια της θητείας του Ντόναλντ Τραμπ, οι Ηνωμένες Πολιτείες απεχώρησαν μονομερώς από τη συμφωνία και επανέφεραν κυρώσεις εις βάρος του Ιράν.
Ως αντίκτυπο, το Ιράν άρχισε σταδιακά να παραβιάζει ορισμένες από τις υποχρεώσεις του που απορρέουν από τη συμφωνία.
Σύμφωνα με τον ΔΟΑΕ, το Ιράν παραμένει η μόνη χώρα που δεν κατέχει πυρηνικό όπλο αλλά εμπλουτίζει ουράνιο σε επίπεδα κοντά στο 60%, που πλησιάζουν το 90% που απαιτείται για την κατασκευή ατομικής βόμβας.
Η Τεχεράνη διακόπτει επίσης οποιαδήποτε συνεργασία με την ΙΑΕΑ από τον Ιούλιο, ως αποτέλεσμα ενός 12ήμερου πολέμου που ξέσπασε μετά από επιθέσεις του Ισραήλ σε ιρανικούς στόχους, συμπεριλαμβανομένων πυρηνικών εγκαταστάσεων. Στην ίδια περίοδο, οι ΗΠΑ επιτέθηκαν και αυτές σε εγκαταστάσεις στο Ιράν, με την Τεχεράνη να απαντά με επιθέσεις σε Ισραηλινά εδάφη.
Αυτός ο πόλεμος τερμάτισε μια σειρά έμμεσων διαπραγματεύσεων που διεξάγονταν από τον Απρίλιο ανάμεσα στις ΗΠΑ και το Ιράν σχετικά με το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.
Επιπλέον, με πρωτοβουλία της Γαλλίας, Βρετανίας και Γερμανίας, ο ΟΗΕ ανανέωσε τα τέλη του Σεπτεμβρίου τις κυρώσεις κατά του Ιράν που είχαν αρθεί πριν από δέκα χρόνια.
Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί εξέφρασε την άποψη ότι η λήξη της πυρηνικής συμφωνίας καθιστά τις κυρώσεις «άκυρες» σε επιστολή του προς τον ΟΗΕ.
Ανευθυνότητα
Οι τρεις ευρωπαϊκές χώρες κατηγορούν κυρίως το Ιράν για την έλλειψη συνεργασίας με την ΙΑΕΑ και ζητούν την επανέναρξη διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ.
«Η προσπάθεια του Ιράν να επανεκκινήσει τις επαφές (με την ΙΑΕΑ) που οδήγησαν στη συμφωνία του Καΐρου έχει υπονομευθεί από τις ανεύθυνες ενέργειες των τριών ευρωπαίων», δήλωσε το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών.
Αυτό αναφερόταν στη συμφωνία που επιτεύχθηκε τον Σεπτέμβριο μεταξύ Ιράν και ΙΑΕΑ για την επαναφορά της συνεργασίας τους.
«Το Ιράν δηλώνει κατηγορηματικά τη δέσμευσή του στη διπλωματία», υπογράμμισε.
Ο Αλί Βαέζ, ανώτερος αναλυτής στο International Crisis Group, δήλωσε ότι «η διαπίστωση ότι η συμφωνία έχει πεθάνει είναι θετική. Οι δύο πλευρές μπορούν επιτέλους να προχωρήσουν σε νέα θέματα και προτάσεις».
Διαβάστε επίσης:
Reuters: Με άδεια χέρια έφυγε ο Ζελένσκι από τον Λευκό Οίκο – «Βρείτε τα λίγο με τον Πούτιν», λέει ο Τραμπ
Σύγκρουση Αφγανιστάν – Πακιστάν: Ειρηνευτικές συνομιλίες σήμερα στη Ντόχα
Ταυτοποιήθηκε η σορός του Ισραηλινού ομήρου που παρέδωσε η Χαμάς
Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.
