Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας εξέδωσε προειδοποίηση την Παρασκευή, καθώς καταγράφηκε περιστατικό αιμορραγικού πυρετού Κριμαίας – Κονγκό σε περιοχή του Δήμου Ελασσόνας στην Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας, στην Περιφέρεια Θεσσαλίας. Ο ασθενής είναι άνθρωπος άνω των 70 ετών, ο οποίος εισήχθη για νοσηλεία με βαριά επιδεινούμενη κλινική εικόνα και δυστυχώς κατέληξε.
Ο αιμορραγικός πυρετός Κριμαίας – Κονγκό είναι ιώντας νόσος που μεταδίδεται κυρίως με τσιμπήματα μολυσμένων κροτώνων (τσιμπουριών), ή μέσω άμεσης επαφής με αίμα, ιστούς και άλλες εκκρίσεις από μολυσμένα τσιμπούρια, ανθρώπους ή ζώα.
Άγρια και οικόσιτα ζώα μπορεί να φέρουν τον ιό χωρίς να νοσήσουν για λίγες ημέρες, ωστόσο μπορούν να μολύνουν τα τσιμπούρια, τα οποία με τη σειρά τους μεταδίδουν τον ιό σε άλλα ζώα ή και ανθρώπους.
Τα συμπτώματα της νόσου ποικίλλουν σε σοβαρότητα, ranging από ασυμπτωματικές λοιμώξεις (περίπου 85% των κρουσμάτων) ή ήπιες εμπύρετες εκδηλώσεις, έως πολύ σοβαρές καταστάσεις. Τα συμπτώματα μπορεί να εκδηλωθούν 1-14 ημέρες μετά την έκθεση και περιλαμβάνουν ξαφνική εμφάνιση πυρετού, ρίγους, κεφαλαλγία, μυαλγίες, αρθραλγίες, κόπωση, ζάλη, πονόλαιμο, κοιλιακό άλγος, διάρροια, ναυτία και εμετούς. Επιπλέον, μπορεί να παρουσιαστούν διαταραχές στη διάθεση και στη συνείδηση.
Σε σοβαρές περιπτώσεις, εμφανίζονται αιμορραγικές εκδηλώσεις, πολυοργανική ανεπάρκεια και κυκλοφορικό σοκ. Η νόσος έχει πολύ υψηλή θνητότητα (30-50% στους νοσηλευόμενους ασθενείς), καθώς δεν υπάρχει ειδική θεραπεία.
Πληροφορίες για τον αιμορραγικό πυρετό Κριμαίας – Κονγκό
Ο αιμορραγικός πυρετός Κριμαίας – Κονγκό είναι ιογενής αιμορραγικός πυρετός που είναι διαδεδομένος παγκοσμίως, με περίπου 10.000-15.000 λοιμώξεις κάθε χρόνο. Αρκετά σποραδικά κρούσματα και μικρές επιδημίες της νόσου έχουν καταγραφεί σε πάνω από 30 χώρες σε Ασία, Μέση Ανατολή, Αφρική και Ευρώπη.
Στην Ευρώπη και γειτονικές χώρες, περιλαμβάνονται κρούσματα στα Βαλκάνια (Βουλγαρία, Αλβανία, Κόσοβο, Σκόπια) καθώς και σε Ισπανία, Πορτογαλία, Γεωργία, Ρωσία, Ουκρανία και Τουρκία. Στην Ελλάδα σημειώθηκε άλλο ένα εγχώριο κρούσμα το 2008 (στη Θράκη).
Ομάδες που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο είναι οι άνθρωποι που δραστηριοποιούνται σε περιοχές όπου ευδοκιμούν τσιμπούρια, δηλαδή στην ύπαιθρο, σε αγροτικές ή ορεινές ζώνες, καθώς και αυτοί που έρχονται σε επαφή με αίμα ή σωματικά υγρά ζώων όπως: κτηνοτρόφοι, βοσκοί, αγρότες, κυνηγοί, ξυλοκόποι, κηπουροί, υπάλληλοι σφαγείων, κατασκηνωτές, φυσιολάτρες, ορειβάτες, πεζοπόροι και επαγγελματίες υγείας που ενδέχεται να έρθουν σε επαφή με ασθενείς.
Λόγω της πρόσφατης εμφάνισης περιστατικού της νόσου, ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας συνιστά την υιοθέτηση μέτρων ατομικής προστασίας από τσιμπούρια, εστιάζοντας στις ομάδες υψηλού κινδύνου και την περιοχή όπου εντοπίστηκε ο ασθενής.
Προληπτικά μέτρα κατά του αιμορραγικού πυρετού Κριμαίας – Κονγκό
Σημειώνεται ότι οι περισσότερες τσιμπούρια δεν είναι μολυσμένα και ο κίνδυνος να νοσήσει κάποιος από τσίμπημα τσιμπουριού στη χώρα μας παρουσιάζεται χαμηλός.
Ωστόσο, καθώς τα νοσήματα που μπορεί να μεταδώσουν τα τσιμπούρια αν είναι μολυσμένα, μπορεί να είναι σοβαρά (όπως η συγκεκριμένη νόσος), είναι αναγκαίο να λαμβάνονται προφυλάξεις.
Συστήνονται τα εξής:
1. Αποφύγετε περιοχές όπου είναι πιθανόν να υπάρχουν τσιμπούρια (δάση, λιβάδια, περιοχές με δέντρα, θάμνους, ψηλά χόρτα, σωρούς φύλλων, πυκνή βλάστηση).
2. Σε περίπτωση που είναι απαραίτητο να βρεθείτε σε περιοχές όπου μπορεί να υπάρχουν τσιμπούρια:
- Περπατάτε πάντα στο κέντρο των μονοπατιών, αποφεύγοντας πυκνή βλάστηση.
- Φοράτε ρούχα ανοιχτού χρώματος (για τη δυνατότητα εύκολης ανίχνευσης τσιμπουριών) και κατά προτίμηση μπλούζες με μακριά μανίκια, μακριά παντελόνια, ψηλές κάλτσες και κλειστά παπούτσια. Φροντίστε να βάλετε το παντελόνι μέσα από τις κάλτσες και τις μπότες σας. Χρησιμοποιήστε γάντια, ιδιαίτερα όταν αγγίζετε φυτά ή ζώα.
- Εφαρμόστε εντομοαπωθητικά σπρέι ή λοσιόν στο ακάλυπτο δέρμα και πάνω από τα ρούχα σας (σύμφωνα με τις οδηγίες χρήσης).
- Αποφύγετε να ξαπλώνετε και να κάθεστε απευθείας στο έδαφος κατά την παραμονή σας στην ύπαιθρο.
- Κάντε ντους ή μπάνιο μόλις επιστρέψετε από την ύπαιθρο.
- Εξετάστε προσεκτικά τα ρούχα και το δέρμα σας για τσιμπούρια κατά τη διάρκεια και μετά την παραμονή σας στο ύπαιθρο. Αφού γυρίσετε σπίτι, απομακρύνετε τα ρούχα και τις κάλτσες σας εκτός σπιτιού και ελέγξτε τα για τσιμπούρια.
- Εάν εντοπίσετε τσιμπούρι στα ρούχα σας, αφαιρέστε το προσεκτικά (όχι με γυμνά χέρια).
- Εάν βρείτε τσιμπούρι στο σώμα σας, αυτό θα πρέπει να αφαιρεθεί άμεσα και με ορθό τρόπο, χρησιμοποιώντας τη σωστή λαβίδα. Εάν δεν γνωρίζετε πώς να αφαιρέσετε το τσιμπούρι ή δεν έχετε την κατάλληλη λαβίδα, ΜΗΝ προσπαθήσετε να το βγάλετε μόνοι σας, αλλά πηγαίνετε αμέσως σε ιατρό ή σε κοντινό Κέντρο Υγείας ή Νοσοκομείο.
- ΜΗΝ αγγίζετε το τσιμπούρι με γυμνά χέρια, αλλά πάντα με γάντια. ΜΗΝ το σφίξετε, ΜΗΝ το σπάσετε, ΜΗΝ το συμπιέσετε ή ΜΗΝ τρυπήσετε το σώμα του.
- ΜΗΝ παρενοχλείτε το τσιμπούρι όταν είναι κολλημένο στο δέρμα (π.χ. μην ρίχνετε λάδι, οινόπνευμα ή άλλες ουσίες πάνω του).
3. Παρέχετε στα ζώα σας προληπτική θεραπεία κατά των τσιμπουριών, σύμφωνα με τις οδηγίες του κτηνιάτρου σας και διενεργείτε τακτικές απεντομώσεις σε στάβλους ή κτηνοτροφικές μονάδες.
4. Φοράτε γάντια και προστατευτικά ρούχα όταν έρχεστε σε επαφή με ζώα ή με αίμα και άλλους ιστούς τους κατά τη διάρκεια σφαγής.
5. Ισχύει η πάγια οδηγία να καταναλώνετε μόνο παστεριωμένο γάλα και να αποφεύγετε φρέσκα μαλακά τυριά, εάν δεν έχουν ωριμάσει όπως απαιτείται. Επίσης, να είστε επιφυλακτικοί με τα γαλακτοκομικά προϊόντα, εάν δεν γνωρίζετε ότι τηρήθηκαν οι σωστές διαδικασίες κατά την παρασκευή τους, για την αποφυγή διαφόρων μολύνσεων.
6. Για τη μείωση του κινδύνου μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο:
- Αποφύγετε στενές φυσικές επαφές με ύποπτα ή επιβεβαιωμένα περιστατικά αιμορραγικού πυρετού.
- Φοράτε γάντια και προστατευτικό εξοπλισμό κατά τη φροντίδα ασθενών.
- Πλένετε τακτικά τα χέρια σας μετά την αλληλεπίδραση με ασθενείς.
- Για τους επαγγελματίες υγείας: ακολουθήστε αυστηρά τις βασικές προφυλάξεις υγιεινής και πρόληψης λοιμώξεων κατά την εξέταση και φροντίδα ασθενών.
- Περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τα μέτρα προστασίας από τα τσιμπούρια είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα του ΕΟΔΥ (ΕΔΩ).
Οι εθνικές και τοπικές Αρχές Δημόσιας Υγείας και Κτηνιατρικής βρίσκονται σε άμεση συνεργασία για τον συντονισμό των δράσεων πρόληψης και απόκρισης. Το υπουργείο Υγείας, ο ΕΟΔΥ και το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων εργάζονται από κοινού με τις τοπικές αρχές.
Στις 27/6/2025 πραγματοποιήθηκε meeting των εθνικών Αρχών Δημόσιας Υγείας και Κτηνιατρικής, περιφερειακών αρχών και ειδικών, με σκοπό την οργάνωση και τον συντονισμό της πρόληψης και απόκρισης.
Ενέργειες άμεσης απόκρισης που ελήφθησαν
1. Άμεση διερεύνηση των επαφών του ασθενούς στο οικογενειακό και υγειονομικό περιβάλλον (δηλαδή στους χώρους παροχής φροντίδας υγείας), αξιολόγηση του κινδύνου και παρακολούθηση των επαφών αυτών.
2. Δράσεις ενημέρωσης προς επαγγελματίες υγείας σχετικά με ύποπτα περιστατικά σε τοπικό και πανελλαδικό επίπεδο.
3. Δράσεις ενημέρωσης για ομάδες υψηλού κινδύνου στην τοπική περιοχή, σχετικά με τα μέτρα πρόληψης.
4. Δειγματοληπτικός έλεγχος τσιμπουριών και ζώων από τη συγκεκριμένη περιοχή για την παρουσία του ιού.
5. Στοχευμένες απεντομώσεις στην εν λόγω περιοχή.
6. Οροεπιδημιολογική μελέτη σε επιλεγμένο πληθυσμό της περιοχής.
7. Στοχευμένα μέτρα ελέγχου και πρόληψης της νόσου στα ζώα από τις κτηνιατρικές Αρχές.
Ο ΕΟΔΥ συνιστά την αυστηρή τήρηση αυτών των μέτρων, κυρίως από τις ομάδες υψηλού κινδύνου.
Τηλέφωνα επικοινωνίας ΕΟΔΥ: 1133, 2105212385, 2105212355
Δείτε επίσης:
