Το Ισραήλ και το Ιράν συνεχίζουν τις επιθέσεις μεταξύ τους για όγδοη διαδοχική ημέρα. Ιρανικοί πύραυλοι πλήττουν πόλεις στο Ισραήλ, ενώ ισραηλινά αεροπλάνα στοχεύουν στρατιωτικά και πυρηνικά κέντρα σε όλη την επικράτεια του Ιράν. Η ένταση δεν έχει αποκλιμακωθεί, ακόμα και όταν κορυφαίοι διπλωμάτες συναντήθηκαν στη Γενεύη για διαπραγματεύσεις.
Οι διαπραγματεύσεις δεν «στέφθηκαν» με επιτυχία, καθώς οι Ευρωπαίοι και οι Ιρανοί αποφάσισαν να παραμείνουν σε διάλογο. Ταυτόχρονα, οι δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ Ιράν και ΗΠΑ παραμένουν ανοιχτοί, είτε άμεσα είτε έμμεσα, με το Κατάρ να διαδραματίζει ρόλο διαμεσολαβητή.
Απουσία σημαντικών αποτελεσμάτων από τις διαπραγματεύσεις στη Γενεύη
Έτσι, οι διπλωματικές συνομιλίες μεταξύ Ιρανών και Ευρωπαίων αξιωματούχων ολοκληρώθηκαν την Παρασκευή στη Γενεύη χωρίς να προκύψει ουσιαστική λύση σχετικά με το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Σύμφωνα με πηγή από το Ιράν που επικαλείται το CNN, οι συνομιλίες ξεκίνησαν με έντονη αντιπαράθεση, καθώς οι δύο πλευρές αντάλλαξαν κατηγορίες για προηγούμενα συμβάντα, συμπεριλαμβανομένης της αποχώρησης των ΗΠΑ από τη συμφωνία του 2015.
Μετά από ένα διάλειμμα, ωστόσο, η πηγή ανέφερε ότι το δεύτερο μέρος των διαπραγματεύσεων ήταν «πολύ πιο θετικό», αλλά το Ιράν διατήρησε την αμετάβλητη θέση του όσον αφορά τον εμπλουτισμό του ουρανίου, θεωρώντας το αδιαπραγμάτευτη κόκκινη γραμμή.
Αυτή η συνάντηση σηματοδότησε την πρώτη άμεση αλληλεπίδραση μεταξύ του Ιράν και των «Big 3» – Γαλλίας, Γερμανίας και Ηνωμένου Βασιλείου – μετά την τελευταία κλιμάκωση της κατάστασης στην περιοχή.
Το Ιράν περιγράφει το πρόγραμμα ως «ειρηνικό» και εκφράζει δυσφορία για την ΕΕ
Κατά τη διάρκεια δηλώσεων του στους δημοσιογράφους στη Γενεύη την Παρασκευή, ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγκτσί υποστήριξε το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας του ως «απολύτως ειρηνικό» και υπό την επίβλεψη του ΙΑΕΑ, προειδοποιώντας ότι επιθέσεις σε αυτές τις εγκαταστάσεις από κράτη που δεν ανήκουν στις συνθήκες για όπλα μαζικής καταστροφής αποτελούν σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου.
Ο Αραγκτσί εξέφρασε την έντονη ανησυχία του για την αποτυχία των Γερμανίας, Ηνωμένου Βασιλείου, Γαλλίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης να καταδικάσουν τις πρόσφατες επιθέσεις σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις. Δήλωσε ότι το Ιράν παραμένει ανοιχτό στη διπλωματία, αλλά μόνο αν σταματήσουν οι εχθροπραξίες και ο επιτιθέμενος λογοδοτήσει.
Παράλληλα, ανέφερε ότι οι αμυντικές ικανότητες του Ιράν είναι αδιαπραγμάτευτες, ωστόσο εξέφρασε την προθυμία του να συνεχιστεί ο διάλογος με τις ευρωπαϊκές δυνάμεις, υπογραμμίζοντας ότι η Τεχεράνη είναι έτοιμη να συναντηθεί ξανά «στο κοντινό μέλλον».
Ιράν: Ο εμπλουτισμός δεν θα σταματήσει, αλλά μπορεί να μειωθεί
Ο εκπρόσωπος της ιρανικής προεδρίας Ματζίντ Φαραχανί δήλωσε στο CNN ότι η διπλωματία με τη Δύση θα μπορούσε να συνεχιστεί «εύκολα» αν ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δώσει εντολή στο Ισραήλ να σταματήσει τη στρατιωτική του δράση εναντίον του Ιράν. Ο Φαραχανί τόνισε την πρόθεση του Ιράν για «πολιτικό διάλογο», αλλά επανέλαβε ότι οι συνομιλίες δεν είναι εφικτές όσο συνεχίζονται οι ισραηλινές επιθέσεις.
Επιβεβαίωσε επίσης τη θέση του Ιράν σχετικά με τον πυρηνικό εμπλουτισμό, σημειώνοντας ότι το πρόγραμμα δεν θα διακοπεί, αν και ενδέχεται να γίνουν κάποιες υποχωρήσεις. «Ίσως να περιοριστεί, αλλά δεν το σταματάμε», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Τα σχόλια έρχονται την ώρα που οι ευρωπαϊκές δυνάμεις ασκούν πίεση για μηδενικό εμπλουτισμό, με τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία να συναντούν τον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν στη Γενεύη για τις πρώτες απευθείας συνομιλίες μετά την έναρξη της κρίσης. Ο Τραμπ, από την πλευρά του, τονίζει ότι δίνει προθεσμία δύο εβδομάδων για διπλωματία προτού αποφασίσει εάν θα πλήξει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν.
Οι «Big 3» επισημαίνουν την ανάγκη για διάλογο και με τις ΗΠΑ
Οι «Big 3» ζητούν από το Ιράν να συνεχιστούν οι συζητήσεις, περιλαμβάνοντας και τους Αμερικανούς.
«Οι επαφές που κάναμε με το Ιράν δείχνουν ότι η περιφερειακή κλιμάκωση δεν εξυπηρετεί κανέναν», δήλωσε η Κάγια Κάλας μετά την ολοκλήρωση των συνομιλιών των Ευρωπαίων με τον Ιρανό εκπρόσωπο.
«Είναι σημαντικό να διατηρήσουμε τις συνομιλίες με τον ΟΗΕ ανοιχτές», πρόσθεσε η υπεύθυνη της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ.
Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Γιοχάν Βάντεφουλ, δήλωσε: «Είμαι ευτυχής που είχαμε σοβαρές συζητήσεις με τους Ιρανούς ομολόγους μας», υπογραμμίζοντας την αναγκαιότητα συμμετοχής στις επόμενες συνομιλίες με τις ΗΠΑ, προκειμένου να βρεθεί λύση στη σύγκρουση.
Εν τω μεταξύ, ο Βρετανός ΥΠΕΞ, Ντέιβιντ Λάμι, δήλωσε: «Παροτρύνουμε το Ιράν να προχωρήσει σε συνομιλίες με τις ΗΠΑ», προσθέτοντας ότι «η κατάσταση είναι επικίνδυνη» και είναι «ιδιαίτερα σημαντικό» να αποφευχθεί η κλιμάκωση στην περιοχή μεταξύ Ιράν και Ισραήλ.
Ο Ζαν-Νοέλ Μπαρό σημείωσε ότι ο Ιρανός ομόλογός του, Αμπάς Αραγκτσί, έχει δηλώσει «την προθυμία του να συνεχιστούν οι συνομιλίες σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα (της Τεχεράνης) και γενικότερα για όλα τα θέματα».
«Αναμένουμε το Ιράν να είναι ανοιχτό σε διαπραγματεύσεις, συμπεριλαμβανομένων και με τις Ηνωμένες Πολιτείες, για την εξεύρεση μιας λύσης μέσω του διαλόγου στην κρίση αυτή, που θέτει σημαντικούς κινδύνους στην περιοχή της Μέσης Ανατολής αλλά και στην Ευρώπη», ανακοίνωσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών.
Η ευρωπαϊκή πρόταση για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα
Σύμφωνα με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία περιλαμβάνει τέσσερις κεντρικούς άξονες:
1. Επανέναρξη της συνεργασίας του Ιράν με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA), με στόχο την επίτευξη «μηδενικού εμπλουτισμού» ουρανίου.
2. Διεθνής παρακολούθηση του ιρανικού προγράμματος βαλλιστικών πυραύλων, το οποίο συνεχώς ανησυχεί για την ασφάλεια της περιοχής.
3. Περιορισμός της ιρανικής χρηματοδότησης προς ένοπλες παραστρατιωτικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται σε Λίβανο, Γάζα, Συρία και Υεμένη.
4. Απελευθέρωση ξένων υπηκόων που κρατούνται σε ιρανικές φυλακές, οι οποίοι χαρακτηρίζονται από τη Γαλλία και άλλες χώρες ως «ομήροι».
«Θα υποβάλλουμε μια πλήρη διπλωματική πρόταση (στο Ιράν)», τόνισε ο Μακρόν, προσθέτοντας ότι η Τεχεράνη θα πρέπει να επιδείξει την προθυμία της για διαπραγμάτευση.
Διαβάστε επίσης:
Το Ισραήλ παραβιάζει τη συμφωνία της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Γάζα, σύμφωνα με έκθεση
Ισχυρός σεισμός 5,2 Ρίχτερ ταρακούνησε το Ιράν
Βρετανία, Ιρλανδία, Ελβετία και άλλες χώρες αποσύρουν το διπλωματικό τους προσωπικό από το Ιράν, για λόγους ασφαλείας
