Ο όγκος του πνεύμονα αποτελεί μια σημαντική παθολογική κατάσταση που, τις περισσότερες φορές, είτε είναι καλοήθης (όπως το νευρίνωμα και το αμάρτωμα) είτε χειροτερεύει σε καρκίνο (όπως το μη μικροκυτταρικό καρκίνωμα του πνεύμονα), απαιτεί χειρουργική παρέμβαση. Η προσέγγιση είναι πιο απλή και η πιθανότητα επιβίωσης υψηλή όταν το στάδιο του όγκου είναι το πρώτο ή το δεύτερο. Αν, όμως, ο όγκος έχει αποκτήσει μεγάλο μέγεθος, με διάμετρο πάνω από 5 εκατοστά, ανήκει στο τρίτο στάδιο και η παρέμβαση γίνεται πιο περίπλοκη. Σημαντικά στοιχεία της στρατηγικής θεραπείας περιλαμβάνουν πρώτον την ταχύτητα λήψης αποφάσεων και ιατρικών δράσεων, καθώς και δεύτερον την ενημέρωση του ασθενούς. Επιπλέον, η συνεργασία του ογκολογικού συμβουλίου με πνευμονολόγο, ογκολόγο και ακτινοθεραπευτή είναι ζωτικής σημασίας.
Σημασία της προεγχειρητικής θεραπείας
Συνήθως, οι όγκοι που έχουν διάμετρο μεγαλύτερη από 5 εκατοστά διεισδύουν σε μικρά αγγεία και απελευθερώνουν καρκινικά έμβολα στην κυκλοφορία, προκειμένου να δημιουργηθούν απομακρυσμένες αιματολογικές μεταστάσεις, ακόμα και αν δεν εμφανίζονται στα αποτελέσματα του Pet Scan (που είναι κρίσιμο για την εκτίμηση της νόσου). Γι’ αυτό, η προεγχειρητική χημειοθεραπεία, είτε μόνη της είτε σε συνδυασμό με ανοσοθεραπεία, θεωρείται απαραίτητη. Επίσης, η βιοψία, ο μοριακός έλεγχος του όγκου και η ανάλυση ορισμένων μεταλλάξεων καθώς και η εκτίμηση ανοσολογικών δεικτών είναι μερικά από τα απαιτούμενα βήματα.
Ένας μεγάλος όγκος, με διάμετρο μεγαλύτερη από 5 εκατοστά, μπορεί να διεισδύσει σε κοντινά ή ευγενή όργανα, ή και όχι. Μπορεί επίσης να υπάρχουν τοπικές μεταστάσεις σε λεμφαδένες και στο μεσοθωράκιο, που δε μεταβάλλουν την κατηγορία της σταδιοποίησης, ωστόσο είναι σημαντικές. Οι περισσότερες από αυτές είναι σοβαρές και καταγράφονται τόσο στην αξονική τομογραφία όσο και στο Pet Scan.
Στόχος είναι η ασφαλής χειρουργική αφαίρεση
Ο στόχος είναι η χειρουργική αφαίρεση του όγκου με ασφάλεια. Γι’ αυτό, θα προηγηθεί χημειοθεραπεία και ανοσοθεραπεία, με σκοπό τη μείωση του μεγέθους του όγκου αλλά και την «αποστείρωση» του οργανισμού από πιθανά απομακρυσμένα καρκινικά κύτταρα.
Εξαιρετικές περιπτώσεις περιλαμβάνουν:
• α) όταν διεισδύει τμήμα του θωρακικού τοιχώματος με συνοδευτική νόσο, οπότε η επέμβαση καθίσταται επιτακτική.
• β) όταν υπάρχουν λεμφαδένες στο μεσοθωράκιο, οπότε η χημειοθεραπεία πρέπει οπωσδήποτε να τους μειώσει. Ιδιαίτερα όταν ο όγκος βρίσκεται στα δεξιά και οι λεμφαδένες ασκούν πίεση στην άνω κοίλη φλέβα (η οποία μεταφέρει φλεβικό αίμα από τον εγκέφαλο και τα άνω άκρα στην καρδιά), όπου η ανάγκη τοποθέτησης stent είναι επιτακτική (εμπλοκή ή σοβαρή στένωση λόγω λεμφαδενικού μπλοκ είναι θανατηφόρος).
• γ) όταν διεισδύει το περικάρδιο και υπάρχει περικαρδιακό υγρό που πιέζει την καρδιά, τότε επιβάλλεται η παροχέτευση, και ίσως χρειαστεί η δημιουργία «περικαρδιακού παραθύρου».
Η σύγχρονη ιατρική προσφέρει ελπίδα
Όλες αυτές οι επεμβάσεις είναι σωτήριες και παρέχουν στον ασθενή χρόνο, ώστε να δραστηριοποιηθεί η ΧΘΠ και να καταστεί χειρουργήσιμος. Οι μεγάλοι πνευμονικοί όγκοι είναι δύσκολοι στην αντιμετώπισή τους και απαιτούν συνδυασμό ιατρικών ειδικοτήτων, εμπειρίας και αποφασιστικότητας. Συμβάλλουν επίσης στην ποιότητα ζωής των ασθενών αλλά και στην επιβίωσή τους. Οι παλιές αντιλήψεις ότι ο καρκίνος του πνεύμονα είναι θανατηφόρος ασθένεια είναι πλέον αναχρονισμός. Υπάρχουν πρόσφατες εξελίξεις που μας παρέχουν περισσότερα «όπλα» για να δράσουμε. Αν και η κατάσταση δεν είναι εύκολη, σίγουρα δεν είναι καταδικαστική.
Ο Κωνσταντίνος Μαρκόπουλος, Θωρακοχειρουργός-Αγγειοχειρουργός και Διευθυντής Κλινικής Ιατρικού Κέντρου Ψυχικού, είναι διαθέσιμος στο 693 747 4174 για υπεύθυνη ενημέρωση και επιπλέον πληροφορίες σχετικά με το θέμα. Εναλλακτικά, μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.drmarkopoulos.gr.
