Το ζήτημα της επιστροφής των Ελγινείων Μαρμάρων στην Ελλάδα έχει επανεμφανιστεί πρόσφατα, εξαιτίας ενός άρθρου από το βρετανικό περιοδικό The Critic, το οποίο ανέφερε ότι επιτεύχθηκε συμφωνία μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και του Βρετανικού Μουσείου για την παραχώρηση τους μέσω “μόνιμου δανεισμού”.
Ωστόσο, το Βρετανικό Μουσείο αντέτεινε κατηγορηματικά αυτές τις πληροφορίες. Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας The Times, οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε Λονδίνο και Αθήνα έχουν σταματήσει από τα τέλη του 2023, όταν το θέμα τέθηκε από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στον τότε αρχηγό της αντιπολίτευσης, Σερ Κιρ Στάρμερ.
Εκπρόσωπος της Ντάουνινγκ Στριτ ανέφερε ότι δεν υπάρχει σκοπός να αλλάξει η νομοθεσία που θα επέτρεπε στο Μουσείο να αποποιηθεί τη νομική ιδιοκτησία των γλυπτών. Όπως επισήμανε, «η διαχείριση των Γλυπτών του Παρθενώνα παραμένει αρμοδιότητα των διαχειριστών του Βρετανικού Μουσείου, οι οποίοι λειτουργούν ανεξάρτητα από την κυβέρνηση».
Η πρόταση που εξετάζεται περιλαμβάνει μια συμφωνία “αμοιβαίου δανεισμού”, στην οποία τα Μάρμαρα θα επιστρέφονται στην Ελλάδα για μια μακροχρόνια περίοδο, αλλά χωρίς να μεταβιβάζεται η κυριότητα. Σε αντάλλαγμα, το Βρετανικό Μουσείο θα φιλοξενούσε περιοδικές εκθέσεις άλλων σημαντικών ελληνικών αρχαιοτήτων.
Παρόλο που φαίνεται ότι η πρόταση μπορεί να ανοίξει νέο δρόμο στη διπλωματία, η ιδέα ακόμη και για μακροχρόνιο δανεισμό προκαλεί αντιδράσεις στη Βρετανία. Η επικεφαλής των Συντηρητικών, Κέμι Μπάντενοχ, δήλωσε πρόσφατα ότι «ποτέ δεν υποστήριξε την επιστροφή των Μαρμάρων», ενώ εκπρόσωποι του Μουσείου υπογραμμίζουν ότι οι συνομιλίες απέχουν πολύ από οποιοδήποτε συμπέρασμα.
Από την άλλη πλευρά, Έλληνας αξιωματούχος που συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις σημείωσε ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα πρέπει να καταγράφει ότι τα Μάρμαρα θα επιστραφούν στην Αθήνα για “παρατεταμένη περίοδο”, και όχι απλώς για 1-2 χρόνια ή με τον τυπικό χαρακτήρα ενός συμβατικού δανεισμού 50 ή 100 ετών.
