Οι Ηνωμένες Πολιτείες υπό την ηγεσία του Ντόναλντ Τραμπ και η Ουκρανία υπέγραψαν πρόσφατα στην Ουάσινγκτον μια συμφωνία για την ενίσχυση της οικονομικής τους συνεργασίας. Σκοπός της συμφωνίας είναι η δημιουργία ενός ταμείου επενδύσεων για την ανοικοδόμηση της χώρας, η οποία έχει υποστεί σοβαρές ζημιές λόγω της τριετούς πολεμικής σύρραξης. Επιπλέον, οι Αμερικανοί θα έχουν προνομιακή πρόσβαση στους φυσικούς πόρους της Ουκρανίας.
Η εν λόγω συμφωνία απαιτείται να καταγραφεί στο πλαίσιο ευρύτερων διπλωματικών προσπαθειών για την άμεση λήξη της ένοπλης σύρραξης.
«Είμαι ενθουσιασμένος να ανακοινώσω την υπογραφή αυτής της ιστορικής οικονομικής συνεργασίας», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, σε βίντεο μήνυμά του.
Η ουκρανή υπουργός Οικονομίας, Γιούλα Σβιριντένκο, η οποία πραγματοποίησε επίσκεψη στην Ουάσινγκτον για την υπογραφή της συμφωνίας, δήλωσε: «Δημιουργούμε αυτό το ταμείο σε συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, προκειμένου να προσελκύσουμε διεθνείς επενδύσεις στην πατρίδα μας».
Η συμφωνία θα επιτρέψει τη χρηματοδότηση «έργων εξόρυξης φυσικών πόρων» στην ουκρανική επικράτεια, διευκρίνισε σε δημοσίευση μέσω Facebook η Σβιριντένκο. Ζήτησε μάλιστα να διευκρινιστεί ότι η Ουκρανία θα διατηρήσει «πλήρως» την «ιδιοκτησία» και τον «έλεγχο» των πόρων στο υπέδαφός της και ότι «το ουκρανικό κράτος θα έχει τον τελευταίο λόγο για το πού και τι θα εξορύσσεται».
Σύμφωνα με ανακοίνωση του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών, η συμφωνία πραγματοποιήθηκε «σε αναγνώριση της σημαντικής οικονομικής και υλικής υποστήριξης που προσκόμισε ο αμερικανικός λαός στην άμυνα της Ουκρανίας μετά την πλήρη κλίμακα της ρωσικής εισβολής» — αυτή η διατύπωση έχει σπανίως χρησιμοποιηθεί στην Ουάσινγκτον από την επανεκλογή του Τραμπ.
Ο στρατός των ΗΠΑ έχει παράσχει κατά τη διάρκεια της προεδρίας Μπάιντεν στρατιωτική βοήθεια αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Ουκρανία.
Κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Βατικανό, ο Τραμπ ανέφερε: «Είπα του Ζελένσκι ότι θα ήταν θετικό να υπογραφεί αυτή η συμφωνία, δεδομένου ότι η Ρωσία είναι πολύ μεγαλύτερη και ισχυρότερη».
Η συμφωνία αυτή είχε προκαλέσει εντάσεις μεταξύ Κιέβου και Ουάσινγκτον, καθώς η στήριξη της τελευταίας θεωρείται ζωτικής σημασίας για τον ουκρανικό στρατό. Μία προηγούμενη εκδοχή της συμφωνίας είχε προγραμματιστεί να υπογραφεί τον Φεβρουάριο κατά την επίσκεψη του Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο, αλλά κατέληξε σε δημόσια αντιπαράθεση, οδηγώντας σε άμεση αποχώρηση της ουκρανικής αντιπροσωπείας.
Μία νέα εκδοχή του κειμένου, που προτάθηκε από την Ουάσινγκτον τον Μάρτιο, είχε χαρακτηριστεί υπερβολική από βουλευτές και ΜΜΕ στο Κίεβο. Μάλιστα, μετά από δυσκολίες στις διαπραγματεύσεις, η συμφωνία τελικά τροποποιήθηκε σε αποδεκτό βαθμό για το Κίεβο, όπως αναφέρουν πηγές.
Ωστόσο, ο Δημοκρατικός πολιτικός Γκρέγκορι Μιξ καταδίκασε την «πίεση» του Τραμπ. Αντίθετα, ο ουκρανός πρωθυπουργός Ντένις Σμίχαλ χαρακτήρισε τη συμφωνία «αξιοπρεπή» και «ισότιμη» για τις «κοινές επενδύσεις στην ανάπτυξη και ανοικοδόμηση της Ουκρανίας» δήλωσε στην κρατική τηλεόραση.
«Ούτε χρέη ούτε προγενέστερη βοήθεια που προσφέρθηκε από την Ουάσινγκτον πηγαίνουν σε αυτή τη συμφωνία», υπογράμμισε ο Σμίχαλ.
Η συμφωνία θα χρειαστεί κύρωση από το ουκρανικό κοινοβούλιο. Επί του παρόντος, φαίνεται να μην περιλαμβάνει αμερικανικές εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία απέναντι στη Ρωσία, αν και αυτό ήταν ένα σημείο που είχε ζητήσει ο Ζελένσκι.
«Αυτή η συμφωνία δείχνει ξεκάθαρα στη Ρωσία ότι η κυβέρνηση Τραμπ είναι δεσμευμένη σε μια διαδικασία ειρήνης που εστιάζει σε μια ελεύθερη, κυρίαρχη και ευημερούσα Ουκρανία μακροπρόθεσμα», ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών Μπέσεντ.
Η ακριβής διάσταση του ορυκτού πλούτου που διαθέτει το ουκρανικό υπέδαφος παραμένει ασαφής, καθώς οι πόροι είτε παραμένουν αναξιοποίητοι είτε είναι δύσκολα προσβάσιμοι, ή βρίσκονται υπό έλεγχο ρωσικών δυνάμεων.
Νωρίς το πρωί, drone ρωσικών δυνάμεων πλήξαν κατοικημένη περιοχή στην Οδησσό, με αποτέλεσμα να προκληθούν δύο θάνατοι και πέντε τραυματισμοί, όπως ανακοίνωσε ο περιφερειάρχης Όλεχ Κίπερ μέσω Telegram.
Παράλληλα, εκρήξεις ακούστηκαν στην πόλη Σούμι, ενώ κηρύχτηκαν συναγερμοί για αεροπορικές επιθέσεις σε πολλές περιφέρειες, όπως Κίεβο, Χάρκοβο, Τσερνίχιβ, Σούμι, Ντονέτσκ, Ντνιπροπετρόφσκ και Ζαπορίζια.
