Το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ανακοίνωσαν την επίτευξη μιας προσωρινής συμφωνίας για το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Βιομηχανίας Άμυνας (EDIP), το οποίο θα διαθέσει 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ για την περίοδο 2025-2027.
Ο στόχος του EDIP είναι να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και την ευελιξία της Ευρωπαϊκής Βιομηχανικής Βάσης Τεχνολογίας Άμυνας (EDTIB), βελτιώνοντας τη δυνατότητα της ΕΕ να παρασκευάζει και να προμηθεύει σημαντικό αμυντικό εξοπλισμό. Μια σημαντική πτυχή του προγράμματος είναι η στήριξη της αμυντικής βιομηχανίας της Ουκρανίας μέσω του Ukraine Support Instrument, με σκοπό να διευκολυνθεί η σταδιακή ένταξη της ουκρανικής βιομηχανίας στην ευρωπαϊκή άμυνα.
Σύμφωνα με την ΕΡΤNews, το πρόγραμμα προωθεί άμεση συνεργασία με την Ουκρανία, προκειμένου οι δύο πλευρές να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις μιας πιο επιθετικής και ασταθούς γεωπολιτικής κατάστασης.
Χρηματοδότηση και πολιτικές επιλογές
Το συνολικό ποσό της χρηματοδότησης παραμένει στα 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ που είχε προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με 300 εκατομμύρια ευρώ να διατίθενται ειδικά για την Ουκρανία. Το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο έχουν ζητήσει από την Επιτροπή να εξετάσει πιθανές μελλοντικές αυξήσεις του προϋπολογισμού, συμπεριλαμβανομένου και του Fund to Accelerate defence Supply chains Transformation (FAST).
Ένα ενδιαφέρον στοιχείο της συμφωνίας είναι η ρύθμιση σχετικά με την προμήθεια εξαρτημάτων, η οποία θέτει όριο στο 35% του κόστους που μπορεί να προέρχεται από χώρες εκτός ΕΕ και συνεργαζόμενες χώρες (ΕΟΧ), διασφαλίζοντας έτσι την ενίσχυση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας παράλληλα με τη συνεργασία με διεθνείς εταίρους που υποστηρίζουν το κοινό συμφέρον.
Νέες δομές και μηχανισμοί ασφάλειας
Για πρώτη φορά στην ιστορία της ΕΕ, εισάγεται μηχανισμός διασφάλισης της σταθερής προμήθειας αμυντικού υλικού σε περιόδους κρίσης, ο οποίος θα διαχωρίζει τα αμυντικά προϊόντα από τα μη αμυντικά.
Επιπλέον, ιδρύεται ευρωπαϊκός μηχανισμός πωλήσεων στρατιωτικού εξοπλισμού, ο οποίος θα περιλαμβάνει καταλόγους αμυντικών προϊόντων και δυνατότητες δημιουργίας «δεξαμενών» εξοπλισμού για γρήγορη αντίδραση.
Ο Τρόελς Λουντ Πόυλσεν, Αναπληρωτής Πρωθυπουργός της Δανίας και υπουργός Άμυνας, ανέφερε ότι «το πρόγραμμα είναι θεμέλιο της ευρωπαϊκής αμυντικής ετοιμότητας, υπογραμμίζοντας τη σημασία της ενίσχυσης της παραγωγικής και τεχνικής ικανότητας καθότι το γεωπολιτικό περιβάλλον είναι δυσμενές». Επίσης, τόνισε τη σημασία της στενότερης συνεργασίας με την Ουκρανία για το κοινό όφελος.
