Πέντε χρόνια μετά την ολοκλήρωση του Brexit, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκονται σε διαδικασία επαναπροσέγγισης, καθώς διεξάγουν την πρώτη διμερή σύνοδο σε βρετανικό έδαφος.
Η συνάντηση που διεξάγεται σήμερα Δευτέρα στο Λάνκαστερ Χάουζ του Λονδίνου σηματοδοτεί μια σημαντική πολιτική και συμβολική στιγμή για τη σχέση τους, σύμφωνα με την ανταποκρίτρια της ΕΡΤ στην πόλη.
Ο πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ υποδέχεται την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, καθώς και τον νέο πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα. Ο στόχος είναι να επιτευχθεί μια ευρεία συμφωνία που θα ενισχύσει τη συνεργασία σε στρατηγικούς τομείς όπως η άμυνα, το εμπόριο, η ενέργεια, η εκπαίδευση και η κινητικότητα των νέων.
Κεντρική πτυχή της συμφωνίας είναι η ίδρυση Συμφωνίας Ασφάλειας και Άμυνας, η οποία θα επιτρέψει στο Ηνωμένο Βασίλειο να συμμετάσχει σε κοινά αμυντικά προγράμματα, να ανταλλάσσει πληροφορίες και να συνεργάζεται στην καταπολέμηση της εγκληματικότητας.
Επιπλέον, ένα σημαντικό κομμάτι της συμφωνίας αφορά την απλοποίηση του εμπορίου, ειδικά για τα αγροτικά και ζωικά προϊόντα. Το ΗΒ ζητά την κατάργηση των εντατικών ελέγχων και της γραφειοκρατίας, υποσχόμενος παράλληλα να συμμορφωθεί με τους κανονισμούς της ΕΕ.
### Επιστροφή στο πρόγραμμα Erasmus
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη σύνδεση με τη νεολαία. Σύμφωνα με την εφημερίδα Times, το Ηνωμένο Βασίλειο θα προσπαθήσει να επανενταχθεί στο πρόγραμμα Erasmus, επιτρέποντας παράλληλα στους φοιτητές της ΕΕ να πληρώνουν «domestic fees» αντί για τα υψηλά διεθνή δίδακτρα που φτάνουν τις £38.000 ετησίως.
Η κυβέρνηση προγραμματίζει επίσης μια συμφωνία κινητικότητας νέων, σύμφωνα με την οποία άτομα έως 30 ετών θα μπορούν να ζουν και να εργάζονται για έως δύο χρόνια σε κάθε χώρα. Ο Στάρμερ διευκρινίζει ότι αυτό δεν σημαίνει επιστροφή στην ελεύθερη κυκλοφορία, καθώς θα υπάρχουν περιορισμοί ηλικίας, χρόνου και ποσοστώσεων, ανάλογα με τα προγράμματα με Αυστραλία και Καναδά.
Η πρόεδρος της Κομισιόν φαίνεται να έχει προσωπικό ενδιαφέρον στο θέμα, δεδομένου ότι ένα από τα παιδιά της σπουδάζει σε βρετανικό πανεπιστήμιο.
Δημοσκόπηση της JL Partners δείχνει ότι το 54% των Βρετανών πιστεύει ότι η νέα συμφωνία θα έχει θετική επίδραση στην οικονομία, καταδεικνύοντας τη στήριξη της κοινής γνώμης για την προσέγγιση Στάρμερ με την ΕΕ.
Ωστόσο, όπως επισημαίνει η εφημερίδα Telegraph, η ΕΕ φαίνεται να απειλεί με παρεκκλίσεις στη συμφωνία του Κιρ Στάρμερ για την αποκατάσταση των σχέσεων, απαιτώντας μακροχρόνια πρόσβαση στα βρετανικά αλιευτικά ύδατα.
Η ΕΕ ζητά να επιτραπεί στους ευρωπαίους αλιείς να ψαρεύουν στα βρετανικά ύδατα για τουλάχιστον πέντε χρόνια, με ορισμένες χώρες να επιθυμούν και απεριόριστη πρόσβαση. Από την άλλη, το Ηνωμένο Βασίλειο προτίθεται να προσφέρει πρόσβαση για τέσσερα χρόνια για να «κλείσει» τη συνολική συμφωνία συνεργασίας.
Αν και ο τομέας της αλιείας είναι μια μικρή πλευρά της οικονομίας, πολιτικά αποτελεί ένα ευαίσθητο ζήτημα. Εάν ο Στάρμερ υποχωρήσει υπερβολικά, ενδέχεται να κατηγορηθεί για «προδοσία του Brexit».