Ραγδαίες εξελίξεις παρατηρούνται αυτές τις ημέρες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, κυρίως στο στρατιωτικό τομέα, ενώ δευτερευόντως υπάρχουν και διπλωματικές εξελίξεις. Οι συγκρούσεις στα ρωσο-ουκρανικά μέτωπα συνεχίζονται, χωρίς να παρατηρούνται σημαντικές προόδους από καμία πλευρά.
Στην ανατολική και νότια Ουκρανία, υπήρξε μια μεγάλη ρωσική επίθεση με drones. Εντός των ρωσικών συνόρων, οι ουκρανικές δυνάμεις πραγματοποίησαν μια σύνθετη επιθετική ενέργεια με drones, που προκάλεσε σοβαρές ζημιές σε ρωσικά στρατηγικά βομβαρδιστικά αεροπλάνα.
Δύο μέρες αργότερα, οι Ουκρανοί κατέστρεψαν τη μεγαλύτερη γέφυρα της Ρωσίας, η οποία συνδέει τη δυτική χερσόνησο της Κριμαίας με τον ρωσικό χώρο. Νωρίτερα, τη Δευτέρα, στο ανάκτορο Τσιραγάν στην Κωνσταντινούπολη, οι εκπρόσωποι των δύο χωρών απέτυχαν για δεύτερη φορά να καταλήξουν σε κοινή συμφωνία.
Άλλη μια ανεπιτυχής ρωσο-ουκρανική συνάντηση
Η συνάντηση μεταξύ της ρωσικής και της ουκρανικής αντιπροσωπείας στην Κωνσταντινούπολη διήρκεσε περίπου μία ώρα χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Μοναδική θετική εξέλιξη για δεύτερη φορά ήταν η συμφωνία για ανταλλαγή αιχμαλώτων. Πριν από τη συνάντηση, η άρνηση της Μόσχας να υποβάλει τα αιτήματα της προκαθορίζει χαμηλές προσδοκίες και προεξοφλεί περαιτέρω παράταση των συνομιλιών.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο επικεφαλής της ουκρανικής αντιπροσωπείας και υπουργός Άμυνας Ρουστέμ Ούμεροφ πρότεινε:
● 90ήμερη κατάπαυση του πυρός.
● Ανταλλαγή όλων των αιχμαλώτων πολέμου.
● Επιτροπή για την επιστροφή παιδιών της Ουκρανίας που έχουν απαγάγει οι ρωσικές αρχές.
● Διοργάνωση συνομιλιών από 20 έως 30 Ιουνίου, για να προετοιμαστεί μια συνάντηση μεταξύ Ζελένσκι και Πούτιν.
Από την άλλη, ο επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας και σύμβουλος του Κρεμλίνου Βλαντίμιρ Μεντίνσκι απέρριψε την πρόταση της Ουκρανίας σχετικά με την κατάπαυση του πυρός διάρκειας 90 ημερών, προτείνοντας αντ’ αυτού 48 έως 72 ώρες κατάπαυσης, ώστε να επιτραπεί σε αμφότερες τις πλευρές να ανακτήσουν τα πτώματα των στρατιωτών από το πεδίο της μάχης.
Οι δύο πλευρές συμφώνησαν τελικά να ανταλλάξουν 1.000 σοβαρά άρρωστά και τραυματισμένα άτομα καθώς και τους αιχμαλώτους ηλικίας 18 έως 25 ετών. Επίσης, προχώρησαν σε συμφωνία για την ανταλλαγή των σορούς συνολικά 12.000 Ουκρανών και Ρώσων νεκρών στρατιωτών.
Σύμφωνα με άρθρο του πρακτορείου TASS, το ρωσικό υπόμνημα χωρίζεται σε τρία μέρη:
● Το πρώτο μέρος επισημαίνει τις απαιτήσεις της Ρωσίας για την τελική λύση του πολέμου: Διεθνής αναγνώριση της ρωσικής κατοχής στις περιοχές Λουχάνσκ, Ντόνετσκ, Ζαπορίζια, Χερσώνα και Κριμαίας. Δέσμευση της Ουκρανίας για ουδετερότητα, απαγόρευση ανάπτυξης ξένων δυνάμεων στο έδαφός της και απαγόρευση κατοχής πυρηνικών όπλων.
● Η δεύτερη ενότητα περιλαμβάνει δύο ομάδες προϋποθέσεων που θα δεχόταν η Μόσχα στο πλαίσιο μιας κατάπαυσης του πυρός, συμπεριλαμβανομένων τερματισμού του στρατιωτικού νόμου, διεξαγωγής εκλογών και διακοπής ξένης στρατιωτικής βοήθειας.
● Το τρίτο μέρος περιγράφει το προτιμώμενο χρονοδιάγραμμα των διαπραγματεύσεων από τη Μόσχα. Ζητούν την υπογραφή μιας μακροπρόθεσμης συμφωνίας κατάπαυσης που θα υποχρέωνε την Ουκρανία να αποσυρθεί από τις περιοχές Λουχάνσκ, Ντόνετσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα εντός 30 ημερών από τη στιγμή που θα ξεκινούσε η κατάπαυση του πυρός, και την εκλογή νέας κυβέρνησης πριν από την υπογραφή της επίσημης ειρηνευτικής συμφωνίας από τις δύο πλευρές.
Από το υπόμνημα καθίσταται σαφές ότι η Ρωσία παραμένει προσανατολισμένη σε μακροχρόνιες απαιτήσεις, που ισοδυναμούν με την πλήρη υποταγή της Ουκρανίας.
Συνεχείς ρωσικές επιθέσεις με drones
Κατά τις πρώτες ώρες των τελευταίων έξι ημερών, οι ρωσικές δυνάμεις πραγματοποίησαν νέες μαζικές επιθέσεις, εκτοξεύοντας συνολικά 953 drones Shahed και περισσότερους από εννέα βαλλιστικούς πυραύλους κατά της Ουκρανίας. Μόνο την 1η Ιουνίου, η ρωσική πλευρά χρησιμοποίησε 472 drones, αριθμός ρεκόρ από την αρχή του πολέμου.
Δύο μέρες αργότερα, επιτέθηκαν με σύστημα πολλαπλής εκτόξευσης βλημάτων (MLRS) στη Σούμι, προκαλώντας το θάνατο τουλάχιστον τεσσάρων πολιτών και τραυματισμούς σε περισσότερους από 25.
Η τολμηρή επιχείρηση «Ιστός της Αράχνης»
Στην παραμονή των προγραμματισμένων ειρηνευτικών συνομιλιών, η ουκρανική Υπηρεσία Ασφαλείας (SBU) εκτέλεσε μια επιθετική ενέργεια με drones κατά ρωσικών αεροπορικών βάσεων, σε μεγάλη απόσταση από το μέτωπο.
Η επιχείρηση, ονόματι «Ιστός της Αράχνης», απαιτούσε μήνες προετοιμασίας και μυστική μεταφορά drones στο ρωσικό έδαφος. Αυτή η στρατηγική επιθετική ενέργεια μπορεί να γίνει αντικείμενο διδασκαλίας στις στρατιωτικές σχολές για χρόνια.
Πληροφορίες της SBU αναφέρουν ότι οι συντονισμένες επιθέσεις κατάφεραν να πλήξουν 41 αεροσκάφη, περιλαμβανομένων στρατηγικών βομβαρδιστικών, προκαλώντας ζημιές ύψους 7 δισ. δολαρίων.
Από την πλευρά του, το ρωσικό υπουργείο Άμυνας επιβεβαίωσε ότι «ορισμένα αεροσκάφη υπέστησαν ζημιές» από τις επιθέσεις με drones στις αεροπορικές βάσεις στη Μούρμανσκ και Ιρκούτσκ, αν και η ουκρανική εφημερίδα «Kyiv Post» υποστηρίζει ότι η επιχείρηση στόχευε τέσσερις βασικές ρωσικές αεροπορικές βάσεις:
● Μπελάγια (περιφέρεια Ιρκούτσκ, 4.000 χλμ. ανατολικά της Μόσχας), έδρα της 220ης Σμηναρχίας Βαρέων Βομβαρδιστικών με Tu-22M3 και Tu-160 που μπορούν να φέρουν πυραύλους cruise Kh-22. Το «Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου» (ISW) εκτιμά ότι τέσσερα βομβαρδιστικά Tu-95 και τρία Tu-22M3 καταστράφηκαν.
● Ντιαγκίλεβο (περιφέρεια Ρυαζάνσκαγια, 200 χλμ. νοτιοανατολικά της Μόσχας), έδρα του Κέντρου Εκπαίδευσης Μάχης και σημαντικό σημείο επισκευής. Ζημιές εδώ επηρεάζουν τις ενεργές μονάδες βομβαρδιστικών της Ρωσίας.
● Ολένια (περιφέρεια Μούρμανσκ, 100 χλμ. από τα ρωσο-νορβηγικά σύνορα), όπου κατεστράφησαν πέντε Tu-95 και ένα An-22.
● Ιβάνοβο Σεβέρνι (περιφέρεια Ιβάνοβο, 250 χλμ. βορειοδυτικά της Μόσχας), όπου καταστράφηκε ένα A-50.
Αναφορές υποδεικνύουν ότι το αρχηγείο του Βόρειου Στόλου της Ρωσίας ενδέχεται να δέχθηκε επίθεση, κάτι που οι ρωσικές αρχές αρνούνται.
Η SBU ανέφερε ότι η επιχείρηση «Ιστός της Αράχνης» προετοιμαζόταν για περισσότερο από ενάμιση χρόνο. Οι οπλισμένοι drones είχαν μεταφερθεί μυστικά στη Ρωσία κρυμμένοι σε ξύλινες κατασκευές. Πολλά βίντεο δείχνουν ότι οι επιθέσεις έγιναν με «drones πρώτου προσώπου».
Η Ουκρανία εξελίσσει συνεχώς την τεχνολογία και τις τακτικές των drones για να επιτύχει στρατηγική αιφνιδιαστική επίθεση. Η SBU χρησιμοποίησε οπλισμένα drones FPV αντί για μεγάλης εμβέλειας, πετυχαίνοντας έτσι μέγιστη ζημιά.
Το διαδικτυακό περιοδικό The War Zone (TWZ) επισημαίνει ότι η ουκρανική επίθεση επιτέθηκε σε στρατηγικά αεροπλάνα που δεν μπορούν να αντικατασταθούν άμεσα. Αυτή η νέα απειλή άρχισε να προβληματίζει τις παγκόσμιες στρατιωτικές αεροπορίες, συμπεριλαμβανομένης και της ελληνικής.
Χωρίς αμφιβολία, η ικανότητα των οπλισμένων drones έχει αυξηθεί σημαντικά, ενώ οι απαιτήσεις για τη διεξαγωγή επιθετικών επιχειρήσεων έχουν μειωθεί. Αντίθετα, οι αμυντικές τεχνικές κατά των drones υπολείπονται.
Τα ρωσικά συστήματα αεράμυνας, όπως τα Pantsir και S-300, ανεπιτυχώς ανίχνευσαν και αναχαίτισαν τα χαμηλής πτήσης drones. Υπήρξε ανάγκη για πολυεπίπεδη άμυνα, όπως η ενίσχυση των υπόστεγων και η διαρκής επιτήρηση των στρατιωτικών χώρων.
Ο Ζελένσκι χαιρέτισε την επιτυχία της επιχείρησης, χαρακτηρίζοντας την «την πιο εκτενή επιχείρηση της Ουκρανίας από την αρχή του πολέμου». Χρησιμοποιώντας 117 οπλισμένα drones FPV, η Ουκρανία πέτυχε να επιτεθεί σε ρωσικές περιοχές μακριά από το μέτωπο.
Η εκτίμηση για τις συνέπειες των επιθέσεων στην ρωσική στρατιωτική υποδομή είναι δύσκολη, αλλά η καταστροφή στρατηγικών βομβαρδιστικών αναμένεται να επηρεάσει προσωρινά τις ρωσικές επιθετικές ενέργειες κατά της Ουκρανίας.
Η Ρωσία πιθανόν να αντιμετωπίσει δυσκολίες στην ανανέωση των αεροσκαφών που καταστράφηκαν. Σύμφωνα με το Forbes, ενδέχεται ένα αεροσκάφος A-50 να κοστίζει περίπου 500 εκατομμύρια δολάρια, και το Kyiv Independent αναφέρει ότι η Ρωσία διαθέτει λιγότερα από 10 A-50.
Επιπλέον, ο αναλυτής Γιούρι Μπουτούσοφ ανέφερε ότι οι ουκρανικές δυνάμεις κατέστρεψαν στρατηγικά αεροσκάφη που δεν παράγονται πια, με το Economist να σημειώνει ότι η Ρωσία διαθέτει πλέον λιγότερα από 90 βομβαρδιστικά.
Το γεγονός ότι η Ουκρανία στοχοποίησε μερικές από τις πιο στρατηγικές αεροπορικές βάσεις της Ρωσίας, που σχετίζονται με την πυρηνική αποτροπή, ανεβάζει σημαντικά την πίεση. Είναι αναμενόμενο ότι αυτή η επίθεση θα προκαλέσει μια δυναμική αντίδραση από το Κρεμλίνο. Ο πολιτικός επιστήμονας Σεργκέι Μάρκοφ υποστηρίζει ότι «οι ουκρανικές επιθέσεις στα ρωσικά αεροδρόμια αποτελούν αιτία για χρήση πυρηνικών όπλων». Το πυρηνικό δόγμα της Ρωσίας προϋποθέτει ως αιτία χρήση πυρηνικών όπλων την καταστροφή μέρους του στρατηγικού πυρηνικού δυναμικού της.
Η SBU καταστρέφει τη μεγαλύτερη γέφυρα της Ρωσίας
Δύο μέρες μετά την εντυπωσιακή επιχείρηση «Ιστός της Αράχνης», η Ουκρανία επιτέθηκε για τρίτη φορά από την αρχή του πολέμου στη μεγαλύτερη γέφυρα της Ρωσίας, τη Γέφυρα του Πορθμού Κερτς, που συνδέει τη δυτική χερσόνησο της Κριμαίας με τη Ρωσία. Η SBU ανακοίνωσε ότι στις 4:44 το πρωί της 3ης Ιουνίου 2025, πυροδότησε εκρηκτικά τοποθετημένα στους υποθαλάσσιους πυλώνες στήριξης αυτής της 19 χιλιομέτρων γέφυρας, κατασκευασμένης από τη Ρωσία το 2014.
Οι ρωσικές δυνάμεις προστατεύουν τη γέφυρα με ενισχυμένες αμυντικές διατάξεις και προσωπικό που εποπτεύει τις δραστηριότητες πάνω και κάτω από την επιφάνεια.
Η Ρωσία αυξάνει την παραγωγή βαλλιστικών βλημάτων και drones
Η Ρωσία συνεχίζει την παραγωγή και την αποθήκευση βαλλιστικών βλημάτων, βλημάτων cruise και επιθετικών drones, γεγονός το οποίο ενισχύει την πεποίθηση ότι στοχεύει στη συνέχιση του πολέμου και όχι σε μια ειρηνευτική συμφωνία. Υπολογίστηκε ότι μέχρι τον Μάιο του 2025, οι ρωσικές δυνάμεις είχαν αποθηκεύσει πάνω από 13.000 βλήματα (βαλλιστικά και cruise).
*Ο Βασίλης Γιαννακόπουλος είναι ταξίαρχος ε.α. της Π.Α., γεωστρατηγικός αναλυτής ([email protected])
Διαβάστε επίσης:
Κυβερνητική κρίση στο Ισραήλ: Το υπερορθόδοξο κόμμα UTJ απειλεί να αποχωρήσει από τον συνασπισμό
Axios: Οι τέσσερις λόγοι για τους οποίους ο Μασκ επιτίθεται στον Τραμπ
Πούτιν: Απίθανη μια συνάντηση κορυφής με την Ουκρανία μετά τα χτυπήματα