Πολλοί από εμάς πιστεύουμε ότι η εφηβεία ολοκληρώνεται περίπου στα 18 χρόνια, ωστόσο οι τελευταίες επιστημονικές έρευνες ανατρέπουν αυτή την πεποίθηση. Σύμφωνα με μια πρόσφατη εκτενή μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, ο ανθρώπινος εγκέφαλος παραμένει –βιολογικά και λειτουργικά– σε κατάσταση «εφηβείας» μέχρι και την ηλικία των 32 ετών, στιγμή που αγγίζει το μέγιστο στην απόδοση και τη νευρωνική του ωρίμανση.
Η έρευνα, η οποία στηρίχθηκε σε δεδομένα από περίπου 4.000 συμμετέχοντες ηλικίας έως 90 ετών, αποκάλυψε ότι η ανάπτυξη του εγκεφάλου δεν είναι γραμμική, αλλά περνά από πέντε συγκεκριμένες φάσεις, με σημαντικές ηλικίες τις 9, 32, 66 και 83 έτη.
Η επικεφαλής της μελέτης, Dr. Alexa Mousley, δήλωσε στο BBC ότι «ο εγκέφαλος αναδιαρθρώνεται συνεχώς, ενισχύοντας και αποδυναμώνοντας συνδέσεις καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας. Αυτές οι αλλαγές δεν ακολουθούν μια ευθεία διαδρομή – έχουν κύματα και καμπές».
Οι πέντε φάσεις του εγκεφάλου
1. Παιδική Ηλικία (0–9 ετών)
Αυτή είναι η περίοδος που ο εγκέφαλος αναπτύσσεται πιο γρήγορα από ποτέ. Παρά τη ραγδαία αύξηση του μεγέθους του, η λειτουργικότητά του είναι «άτακτη» – σαν παιδί που εξερευνά ασταμάτητα χωρίς ξεκάθαρο στόχο.
2. Εφηβεία (9–32 ετών)
Μια σημαντική μεταστροφή. Από την ηλικία των 9 χρόνων, ο εγκέφαλος κάνει άλμα στην αποδοτικότητα και παραμένει σε αυτήν τη υπερδραστήρια κατάσταση μέχρι τα 32.
Είναι η περίοδος που οι νευρωνικές συνδέσεις εμπλουτίζονται, αλλά ταυτόχρονα είναι και το πιο ευαίσθητο στάδιο για την εμφάνιση ψυχικών διαταραχών.
Η διαπίστωση ότι η «εφηβεία» παρατείνεται μέχρι τα 30+ θεωρήθηκε από τους επιστήμονες «εξαιρετικά ενδιαφέρουσα» και σε πλήρη συμφωνία με άλλες μετρήσεις νοητικής κορύφωσης.
3. Ενηλικίωση (32–66 ετών)
Ο εγκέφαλος εισέρχεται στη μεγαλύτερη και πιο σταθερή περίοδο της ζωής του. Οι βελτιώσεις στην αποτελεσματικότητα αρχίζουν να υποχωρούν σταδιακά, όμως η προσωπικότητα και η νοημοσύνη παραμένουν σταθερές.
Σε αυτή τη φάση κυριαρχεί η εξισορρόπηση: λιγότερη ευελιξία και περισσότερη σταθερότητα.
4. Πρώιμη Γήρανση (66–83 ετών)
Δεν συνιστά απότομη παρακμή, αλλά αλλαγές στις νευρωνικές συνδέσεις. Σε αυτή την ηλικία μπορεί να εμφανιστούν προβλήματα όπως άνοια και υπέρταση, που επηρεάζουν άμεσα τη λειτουργία του εγκεφάλου.
5. Όψιμη Γήρανση (83+ ετών)
Το τελικό στάδιο του εγκεφάλου, παρατηρώντας περισσότερες έντονες αλλαγές που ξεκινούν από τα 66. Τα δεδομένα εδώ είναι ελάχιστα, καθώς ο αριθμός υγιών εγκεφάλων που είχαν μελετηθεί είναι περιορισμένος.
Η μελέτη δείχνει ότι οι ερευνητές ανακάλυψαν πως ο εγκέφαλος ποτέ δεν σταματά να αλλάζει – απλώς ακολουθεί ρυθμούς που μέχρι σήμερα δεν είχαν χαρτογραφηθεί.
*Φωτογραφία αρχείου
Ευρείτε επίσης:
